# автордук ракурс. "Революциядан кийинки" калейдоскоп
Бишкекте жаңы эски мэр бар, күтүлбөгөн жерден Матраимовго байланыштуу фактылар табылып, Алтыбаеванын популизми коомчулукту дүрбөлөңгө салды ... "Революциядан кийинки" мезгил кантип таң калтырууда?
Күн сайын Кыргызстандыктарга жаңылыктар көбөйүп турат, алардын негизги булагы болуп акыркы митингдеги окуялардын жаңырыгы эсептелет.
Бишкек шаарына жаңы эски мэр келди
Эски тарыхы бар жаңы мэр Нариман Түлеев болду. Борбор калаанын тургундарынын арасында эң карама-каршы пикирлерди жараткан дайындоо. Бишкекте бир кезде мэр сатып алган автобустар дээрлик калган жок. Эскерте кетсем, Бишкекке коомдук транспортторду жеткирүүдөгү коррупция Нариман Түлеев камалган пункттардын бири болгон. Башка нерселер менен катар, ага борбор калаадагы жер тилкелерин мыйзамсыз саткан деп айып тагылган. Сот экс-мэрди күнөөлүү деп таап, 11 жыл абакка кескен, ошол эле учурда анын бүт мүлкү конфискацияланган. Түлеев мэрияны ар кандай жол менен башкарган мезгил бишкектиктердин эсинде.
Бирок жылуулук менен көбүрөөк, анткени мурунку мэрлерге салыштырмалуу ал борборду иретке келтире алды. Бишкек шаары кайрадан гүлдөгөн шаар болуп калса, көптөгөн шаардыктар аны мыйзамды бузгандыгы үчүн кечирүүгө даяр болушкан. Ошондой эле учурдагы кайтып келүү саясий мүнөзгө ээ болсо дагы, Бишкекте жашоо ыңгайлуу болот деген үмүт экинчи шамалды алды.
Дүйнөдөн жипке, жылаңач көйнөккө
Парламенттин дагы деле болсо иштеп жаткан депутаты Айнуру Алтыбаева кыргыздарга Кыргызстандын мамлекеттик карызын төлөп берүүнү сунуштады. Учурда республиканын тышкы карызы дээрлик 5 миллиард долларды түзөт. Жөнөкөй арифметика көрсөткөндөй, ар бир жашоочуга жана бизде алардын 6,5 миллиондон бир аз ашыгыраагына болжол менен 770 доллар туура келет. Ошол эле учурда депутат тургундардын арасында аныктамасы боюнча төлөөгө жөндөмсүз балдар, кары-картаңдар, социалдык жактан аярлуу адамдар, ошондой эле ден-соолугуна байланыштуу ар кандай кыйынчылыктарга туш болгонун эске алган жок. Ошол эле учурда, бюджеттик кызматкерлер дагы бар, алар үчүн $ 770 жылдык эмгек акы болуп саналат. Мындан тышкары, биздин айрым жарандар чет өлкөлөрдө иштеп жүрүшөт. Алар физикалык жактан бул жерде эмес. Демек, өлкөнүн иш жүзүндөгү калкы статистикалык маалыматтарга караганда алда канча аз. Акчасы барлар өздөрү жана ошол жигит үчүн төлөшү керек болот экен. Буга эч ким макул болбойт. Айнуру Алтыбаева муну билбей койбойт, андыктан анын демилгеси эң таза популизмге окшош.
Өрт өчүргүчтөр издейт, полициялар издейт
Мурунку премьер-министр Сапар Исаков менен Бишкек шаарынын мурдагы мэри Албек Ибраимов дайынсыз жоголушту. Колонияга кайтуу үчүн ошол күнү аларды таба алышпайт. Башка туткундар тыныгуу менен болсо дагы, ордуна кайтып келишти. Бирок мурунку социал-демократтар сууга чөгүп кетишти. Ошол эле учурда, чек ара кызматына 6-7-октябрда абактан чыккандардын бирин дагы чет өлкөгө чыгарбоо боюнча катуу көрсөтмө берилди. Жада калса Курсан Асанов дагы деле парламенттик шайлоодо талапкер болуп тургандыгына карабастан, дагы бир жолу камалды, демек, анын кол тийбестиги бар. Исаковдун дагы, Ибраимовдун дагы кол тийбестиги жок, бирок алардын колго түшпөөгө мүмкүнчүлүгү бар. Же чек арачылар мурунку жогорку даражалуу чиновниктерди өлкөдөн чыгарып жиберген бизге калп айтып жатышат, же экс-премьер-министр менен мурунку мэр кутумчулук ыкмаларын үйрөнүп алышты, ал эми эң натыйжалуусу. Биздин электрондук кылымда, ыкчам кызматкерлердин көңүлүнөн бир дагы деталь кетпесе, алардын алсыздыгы логикасыздай көрүнөт. Сапар Исаков менен Албек Ибраимовдун кармала электиги күч структураларынын баш оорусу жана андан башка эч нерсе жок, бирок кырдаал кандай гана күлкүлүү көрүнөт.
Фактыларды сурадыңызбы? Алыңыз
Үч жылдан бери экс-президент Сооронбай Жээнбеков бажы кызматынын мурунку орун басары Райымбек Матраимовдун коррупциялык схемаларга тиешеси бар экендигин тастыктаган фактыларды издеп келет. Жээнбеков кызматтан кеткенден кийин УКМК бул фактыларды бир нече күндүн ичинде тапты. Атайын кызматтардын маалыматы боюнча, ГТСтин кызматкерлерин кошкондо, кырк адам коррупциялык схемаларга катышкан. Бул маалыматтар чекисттер Матраимовду суракка чакырып, андан кийин камакка алууга жетиштүү болгон. УКМКнын билдирүүсүндө айтылгандай, 2016-жылдын башынан бүгүнкү күнгө чейин бажы администрациясы учурунда көмүскө кирешелерди алуу үчүн коррупциялык схема түзүлүп, анын натыйжасында мамлекеттик бюджетке өзгөчө ири өлчөмдө зыян келтирилген. Биз билген эң аз сумма - 700 миллион доллар. Баса, Айнуру Алтыбаева парламентте депутат болуп жүргөндө ушул коррупциялык иш боюнча тергөө жүргүзүп алса болмок. Ошондо жарандарды буга чакырбай, тышкы карызды төлөө оңой болмок.
Бакыт Аман
Сүрөт Vesti.kg