“Кыргызстандын бийлиги эркин журналистикага каршы масштабдуу репрессияларды баштады”

Орусиянын маалымат каражаттарынын өкүлдөрү кыргызстандык журналисттерди колдоп чыгышты
Кыргызстандын бийлиги эркин журналистикага каршы масштабдуу репрессияларды баштады. Бул тууралуу орусиялык маалымат каражаттары менен журналисттердин биргелешкен билдирүүсүндө айтылат, ага орусиялык маалымат каражаттарынын 50гө жакын өкүлү кол койгон.

Бул жерде билдирүүнүн тексти толугу менен берилет:
«Кыргызстандын бийлиги эркин журналистикага каршы масштабдуу репрессияларды баштады. 15-январда популярдуу 24.kg порталынын редакциясында “согушка пропагандалоо” деген айып менен тинтүүлөр болгон. Эртеси – 17-январда ар кандай иликтөө долбоорлорунан 11 журналист “массалык баш аламандыкка чакырык жасаган” деген айып менен камакка алынды. Иликтөөчү журналисттер кооптуу кайталанган кылмышкерлер катары сотко алынып келинген.

Тергөө Темиров Live иликтөө басылмасынын материалдарында жана ага байланыштуу “Айт Айт Десе” долбоорунда “массалык баш аламандыкка чакырыктар” табылган. Журналисттер «массалык баш аламандыкка» алып келиши мүмкүн делген «мамлекеттик органдардын беделин түшүргөн маалыматтарды тараткан» деп кылмыш ишин козгоо чечиминен келип чыккан. Temirov Live телеканалынын негиздөөчүсү Болот Темиров өзүнүн маалымат каражаттарында мындай чакырыктар бар экенин четке кагууда.
Акыркы жылдары Кыргызстанда журналистиканын, анын ичинде журналисттик иликтөөнүн өзгөчө жана күчтүү мектеби пайда болду.

Өлкөдө бир нече күчтүү, заманбап жана көз карандысыз медиа долбоорлор иштеп жатат.
Кыргыз бийлигинин бутасына биринчилерден болуп тергөөчүлөр тартылууда. 2023-жылдын күзүндө Kloop басылмасынын сайты жабылып, 2022-жылдын аягында Temirov Liveнын негиздөөчүсү Болот Темиров өлкөдөн чыгарылган. 17-январда камакка алынган 11 журналисттин баары Темиров Live телеканалынын мурдагы же азыркы кызматкерлери. Бул тизмеге орус үлгүсү боюнча жазылган чет элдик агенттер боюнча мыйзамды даярдоону кошуу керек. Мындай кысымдын натыйжасында айрым журналисттер куугунтуктан коркуп, өз өлкөсүнөн чыгып кетүүгө аргасыз болушкан.

Бирок азыркы учурда 11 журналисттин “массалык баш аламандыкка чакырган” деген айып менен камакка алынышы эң коркунучтуу экенин тастыктады: кыргыз бийлиги жарандык коомго согуш жарыялап, репрессияны курал катары тандап алды. Анан, албетте, мындай репрессиялар Кыргызстанда журналисттик иликтөө жүргүзүүнү чечкен ар бир адам үчүн каралбай турган темалар бар экенин көрсөтүп турат. Бул институт Борбор Азиядагы эң күчтүү институттардын бири болгон өлкөдө сөз эркиндигине олуттуу сокку болду.

Кайрылууга төмөндөгүлөр кол коюшкан:

Андрей Захаров, иликтөөчү журналист
Таисия Бекбулатова, «Холод» гезитинин башкы редактору
Любовь Соболь, орусиялык оппозициячыл саясатчы
Олег Григоренко, 7x7 Horizontal Russia журналынын башкы редактору
Илья Бер жана "Provereno.Media" редакторлору
Екатерина Селиванова, журналист, OCCRP
Павел Каныгин, "Уландысы бар" медиасынын башкы редактору
Ирина Малькова, The Bell журналынын негиздөөчүсү, башкы редактору
Михаил Маглов, иликтөөчү журналист
Кирилл Мартынов, Новая газета Европа
Ольга Орлова, T-invariant медиа академиялык коомчулугунун башкы редактору
Дмитрий Колезев, Республиканын башкы редактору
Андрей Сошников, "Система" иликтөө долбоорунун башкы редактору
Илья Рождественский, «Доссье» борборунун журналисти
DOXA журналы
Татьяна Иванова, «Бумага» газетасынын башкы редактору
Светлана Анохина, журналист, Daptar порталынын башкы редактору
Виктория Мучник, TV2 жана NeMoscow Speaks телеканалынын журналисти
Perito басылмасы
Андрей Затирко, агенттиктин журналисти
Катя Аренина, "Проекттин" журналисти
Полина Макхольд, "Проекттин" чыгаруучусу
Жанна Немцова, Немцов фондунун негиздөөчүсү
Георгий Албуров, ФБКнын тергөөчүсү
Марк Крутов, "Азаттык" радиосунун журналисти
Сергей Добрынин, "Азаттык" радиосунун журналисти
Александр Горохов, журналист
Даниил Беловодиев, "Система" иликтөө долбоорунун журналисти
Максим Солюс, редактор
Роман Анин, "Маанилүү окуялардын" редактору
Вероника Куцилло, Polygon Mediaнын башкы редактору

Елена Шмараева, редактор, "Азыркы мезгил"
Юлия Таратута, журналист
Михаил Рубин, "Проекттин" башкы редакторунун орун басары
Климарев Михаил, Интернетти коргоо коомунун аткаруучу директору
Евгений Насыров, академиялык коомчулуктун T-invariant медиасынын журналисти
Павел Свярдлов, Европа Биримдиги. Мен беларусиялык журналистмин, бирок Кыргызстандан да иликтөөгө катышкым келет.
«Псков губерниясы» басмасынын редакциялык коллегиясы.
"Медиазондун" редакциясы
Нина Авдеенко, The Insider журналынын журналисти
Виталий Солдацких, "Проект" иликтөө басылмасынын журналисти
Светлана Осипова, "Система" иликтөө долбоорунун журналисти
Сергей Пархоменко, «Редакциянын» долбоору
Екатерина Резникова, иликтөөчү журналист
Руслан Шаведдинов, Популярдуу саясаттын башкы редактору
Светлана Райтер, журналист, Meduza
Илья Шепелин, журналист
Александр Плющев, блогер
Саркис Дарбинян, Роскомсвободанын тең негиздөөчүсү

Фото www