Нурбек Токтакунов: Орусия менен альянстын кесепеттерин жакында муздаткычыбыз аркылуу билебиз

Саясат таануучу Дмитрий Орлов Vesti.kg сайтына АКШ казынасы Кыргызстанды Орусияга санкцияланган товарлар кирген өлкөлөрдүн тизмесине киргизгени тууралуу маалыматка комментарий берди. Серепчинин айтымында, бул Кыргыз Республикасынын экономикасы үчүн олуттуу кесепеттерге алып келбейт.

«Кырдаал кызык», — дейт Орлов. «Мамлекеттер өздөрү белгилүү эл аралык нормаларды бузушат. Маселен, санкцияларды мамлекет эмес, БУУнун Коопсуздук кеңеши жарыя кылышы керек. АКШ жасап жаткан нерсе реструктуризация деп аталат. Мындан тышкары, алар Американын мыйзамдарына ылайык киргизилет, мисалы, 2017-жылдагы Американын душмандарына санкциялар аркылуу каршы туруу (CAATSA, "Американын душмандарына санкциялар аркылуу каршы туруу"). Бул дагы мыйзам бузуу – бир мамлекеттин мыйзамдарына ылайык эл аралык деңгээлдеги аракеттер.

Ошол эле учурда эксперт АКШ Кыргызстанга каршы түз санкцияларды киргизбейт деп эсептейт.

Орлов: «Эч нерсе кылбай эле отура берсек дагы, Кыргызстан экинчи даражадагы санкцияларга түшүп калуу коркунучунда турат», - деп болжолдойт Орлов. - Дагы бир маселе, америкалыктар таасирдин кандай формасын тандайт. Кыргызстанга каршы түз санкциялар болбойт деп ойлойм. Таасири кыйыр түрдө болот: өкмөттүк эмес сектор, эл аралык уюмдар, банк мекемелери (Дүйнөлүк банк ж.б.) аркылуу. Соода жүгүртүү боюнча АКШ биздин негизги өнөктөшүбүз эмес, бул жерде тобокелдиктер минималдуу. Аларга Кыргызстан аркылуу эмес, Казакстан аркылуу Орусияга басым жасоо пайдалуу. Ошондуктан, азыр кырдаалга баа берип, биз кандайдыр бир олуттуу кесепеттерге дуушар болушубуз күмөн деп айта алам.

Белгилүү юрист жана активист Нурбек Токтакунов башка көз карашта. Vesti.kg сайтына курган маегинде ал Орусия менен кызматташуудан карапайым кыргызстандыктардын келечеги анча деле жаркын эмес экенин белгиледи.

«Биз Орусия менен экономикалык биримдикте болгондуктан, санкцияларга дуушар болобуз деп көптөн бери айтылып келет», - деди ал. – Эл аралык коомчулук тарабынан коюлган чектөөлөрдү айланып өтүү үчүн Кыргызстанда түрдүү схемалар колдонулуп жатканын көрүп жатабыз. Кеп валюталарды чыгаруу, товарларды экспорттоо жөнүндө болуп жатат. Бул жерде катталган жана ушундай иш менен алектенген уюмдардын аракеттери эң сонун көзөмөлдөнөт. Бизде жогорку деңгээлдеги расмий сапарлар болду, эскертүүлөр болду. Алар, тилекке каршы, көңүл бурулбай калган. Ошондуктан, биз, Кыргызстандын жарандары, Россия менен альянстын кесепеттерин жакында муздаткычыбыз аркылуу билебиз.

Тактап айтканда, АКШнын Каржы министрлиги Кыргызстанды санкцияланган товарлар Орусия аркылуу кирген өлкөлөрдүн катарына кошкон. Бул мамлекеттерге Кыргыз Республикасы менен катар Грузия, Бразилия, Кытай, Индия, Израил, Казакстан, Армения, Мексика, Никарагуа, Сербия, Сингапур, Түштүк Африка, Тайвань, Тажикстан, Түркия, Бириккен Араб Эмираттары жана Өзбекстан кирген.

Михаил Готфрид
Сүрөт www