"Биз азыр эле түшүндүк." Бишкек мэри батир ээлерин турак жайдын баасын көтөрбөөгө чакырды

Бишкек шаарынын мэри Эмилбек Абдыкадыров кыргызстандыктар экономикалык каатчылыктан улам каржылык жактан кыйналып жаткандыктан, турак-жайга ашыкча акча төлөбөө өтүнүчү менен батир ээлерине кайрылды.

Ал арада экономика илимдеринин доктору, доцент Төлөнбек Абдыров Vesti.kg сайтына берген маегинде мэрдин кайрылуусу кечигип жатканын белгиледи.

«Мобилизация жарыяланып, Орусиядан эл агылып келе баштаганда чиновниктер муну алдын ала билиши керек болчу», - деди ал. - Албетте, алар бизге келишет. Орустарга тамак-аш, турак-жай ж.б.у.с. Мунун баары чектелүү көлөмдө болгондуктан, баа көтөрүлөт. Бүгүн эмне болуп жатат. Анан элди чектеп, “бааны көтөрбө” деп койсоң, андан майнап чыкпайт.

Экономисттин айтымында, бааларды кармап туруу жана кыймылсыз мүлк маселесин жөнгө салуу үчүн мамлекеттик органдардын системалуу иштеши зарыл.

— Кыймылсыз мүлктү жеткирүү менен алектенген адамдарыбыз көп, — деп улантты Абдыров. - Салык кызматынын, мамлекеттин бул базар боюнча маалыматы барбы? Жок деп ойлойм. Баары көлөкөдө. Кыймылсыз мүлк рыногуна байланыштуу маселелерди көптөн бери чечүү керек болчу. Аны тартипке келтир. Ижарачы менен ижарачынын ортосундагы транзакцияларда ачык-айкындуулукту орнотуу. Бирок алар эч нерсе кылышкан жок, азыр гана түшүнүштү. Демек, кымбатыраак батир же үйдү ижарага алууну каалагандыктан көбүрөөк төлөөгө аргасыз болгондор же көчүрүлгөндөр кыйналып жатышат. Бүтүмдөрдү мыйзамдуу түрдө каттоодо адамдар коргоо үчүн көбүрөөк мүмкүнчүлүктөргө ээ болмок. Жок дегенде ошол эле ижара келишимин түзүү менен. Келишимдик милдеттенмелерди бузуу тигил же бул тарап үчүн кесепеттерге алып келет. Эми 25 миңге ижарага алган киши 60 миңге сунуштап атса, кантип алгысы келбейт? Бул экономикалык мамилелер. Бул базар.

Эксперттин айтымында, жабыркаган тургундар менен мамлекеттик органдардын ортосундагы пикир келишпестик көйгөйлөр менен күрөшүүгө жардам берет.

«Эми батиринен чыгарылып жаткан жарандарыбыз үчүн ишеним телефонун түзсө пайдалуу болмок», - деп сунуштады ал. – салык кызматынын, монополияга каршы органдын жана башка ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдардын катышуусу менен комиссиялардын иши. Кээ бир эрежелерди орнотсо болот. Маселен, эгер адам мурда 25 миңге ижарага алган үйү үчүн 60 миң төлөм койгон болсо, анда боорукер болуңуз, төлөмдүн көбөйүшү үчүн тиешелүү салыктарды төлөңүз. Ошондо көп ойлонот, ижарага бериш керекпи же жокпу. Ижарачылар менен ижарачылардын ортосунда жазуу жүзүндөгү келишимдер жок болсо, аны түшүнүү, албетте, кыйыныраак болот. Бул ар бир учур боюнча иликтөөнү талап кылат. Бирок алардын камтылышы мыйзам бузуулардын санын азайтат.

Тактоо үчүн Бишкек шаарынын мэри Эмилбек Абдыкадыров бир күн мурун батир ээлерине кайрылып, турак жайдын баасын көтөрбөөнү суранган. Анын айтымында, экономикалык каатчылыктан улам кыргызстандыктар азыр кыймылсыз мүлк ээлери талап кыла баштаган суммаларды төлөй албай жатышат.
Россияда жарым-жартылай мобилизация жарыяланып, орустардын Россия Федерациясынан КМШ өлкөлөрүнө, анын ичинде Кыргызстанга эмиграциясынын күчөшүнөн кийин ижара акысы Бишкекте эле эмес, бүткүл республика боюнча кескин өстү.

Михаил Готфрид
Сүрөт www