Укук коргоочулар блогер Ырыс Жекшеналиевди бошотууну жана кылмыш ишин токтотууну талап кылышууда

Укук коргоочулар блогер Ырыс Жекшеналиевдин куугунтугуна байланыштуу президентке, сотторго, башкы прокурорго жана Ички иштер министрлигинин жетекчисине ачык кайрылуу жолдошту. Текстте иш саясий экени айтылат.

Окурмандарды жарандык активисттердин кайрылуусу жана талаптары менен таанышууга чакырабыз.

«Ырыс Жекшеналиевге козголгон иш ачык саясий түскө ээ жана ал айыпталып жаткан кылмыштын өңүтүнөн алганда талаштуу.

Юридикалык анализ блоггердин аракетинде кылмыштын курамы жок экенин көрсөткөн. Ал Facebook социалдык тармагындагы "Полит узник" баракчасына ошол кездеги президенттикке талапкер Абдил Сегизбаевдин Нарын облусундагы Жетим-Тоо кени боюнча сүйлөгөн сөзү жазылган видеону жарыялады. Ошол эле маалда "Ырыстын"  видеосу жарыяланганга чейин жана андан кийин көптөгөн интернет колдонуучулар аны жарыялап, укук коргоо органдарында аларга суроо болгон жок.

“Ырыска” козголгон иш президент Жетим-Тоо кенинин айланасында туура эмес маалымат тараткандар менен укук коргоо органдарына тиешелүү иштерди жүргүзүүнү эл алдында тапшыргандан кийин козголгон. Ырыс ошол эле күнү кечинде КР Кылмыш-жаза кодексинин 278-беренесинин 3-бөлүгүнүн негизинде козголгон кылмыш ишинин негизинде “Массалык баш аламандык” (“Массалык баш аламандык”) боюнча козголгон кылмыш ишинин негизинде Ички иштер министрлигине суракка чакырылган.  Бишкек шаарынын ички иштер башкы башкармалыгынын убактылуу кармоочу жайына 48 саатка камалды. Андан соң соттун чечими менен СИЗОго киргизилип, бүгүнкү күнгө чейин ал жерде жатат.

Ырыс окуясы расмий көз караш менен макул болбогондордун бардыгына карата бийликтин сигналы. Белгилүү бир кызыл сызыктан өтүп кетсе, активдүү жарандар кандай кыйынчылыктарга туш болоорун 19 жаштагы жигиттин мисалы көрсөтүп турат. Ошол эле учурда, чек аралар "уруксат берилген" дайыма өзгөрүп турат жана жогорку маанайда көз каранды.

Бирок «Ырыс» окуясы да коом үчүн орчундуу окуя болуп калды. Ал бүткүл сот жана укук коргоо системасына болгон мамилени калыптандырат. Мындай ашынган айыптоолор бүтүндөй бийлик вертикалына болгон ишенимдин деңгээлин кетирүүдө. Ошого жараша коркутуп-үркүтүүнүн ордуна “Ырыска” козголгон кылмыш иши жана башка ушул сыяктуу иштер коомчулукта нааразычылыктын күчөшүнө өбөлгө болууда.

Мындан улам биз соттон Ырыс Жекшеналиевди бошотууну, ал эми Ички иштер министрлигин ага карата козголгон кылмыш ишин толугу менен токтотууну талап кылабыз. Башкы прокурордон жигиттин тагдырына жана ушул сыяктуу бардык иштер боюнча чечим чыгарган аткаминерлерге юридикалык баа берүүнү суранабыз.

Биз мамлекет башчысын Конституциянын гаранты катары укук коргоо органдары тарабынан диссиденттерге карата кысым жана репрессияларды токтотууга чакырабыз. Мындай кадам өнүгүү жолунда мамлекет менен өлкөнүн активдүү жарандарынын ортосундагы диалогду бекемдөөгө кызмат кылат. Ошондой эле Кыргыз Республикасында көз карандысыз сот жана укук коргоо системасын түзүүгө багытталган толук кандуу реформалар жакынкы жылдарга мамлекеттик саясаттын стратегиялык багыттарынын бири болууга тийиш деп ишенебиз”.

Кол коюучу уюмдар:

«Жарандык союз» бейөкмөт уюму
“Кылым шамы”
Ассоциациясы "Акылдуу Жаран"
"Адилет" юридикалык клиникасы
«Медиа саясат институту» КФ
«Жарандык демилгелер» КФ

Сүрөт www