КРнын РФдагы Элчиси Аликбек Джекшенкуловду кызматтан бошотуунун мүмкүн болгон себептери

Кыргыз Республикасынын экс-президенти Сооронбай Жээнбековго карата бир топ сын-пикирлер айтылууда, бирок анын акыркы чечимдеринин бири - Кыргызстандын Россиядагы элчиси Аликбек Жекшенкуловду "ишенимди жоготконуна байланыштуу" кызматынан бошотуу жөнүндө сөзсүз түрдө туура болгон. Бул юридика илимдеринин доктору, Дипломатиялык академиянын мурдагы проректору, профессор Кайрат Осмоналиевдин пикири.

Ал бул отставка Джекшенкуловдун Армения менен Азербайжандын ортосунда чыр-чатак болуп турган чакта, 9-октябрда ЭМПСтин жыйынына катышуу үчүн Ереванга макулдашылбаган сапарынан кийин даярдана баштады деп сунуш кылды.

- Кантип тажрыйбалуу дипломат, саясий илимдердин доктору муну жасамак эле? - деп таң калат Осмоналиев. - Абдылдаев бир нече жыл мурун бузуп салган Азербайжан менен мамиле бир аз гана жакшырды, Ильхом Алиевдин иш сапары, мектептин, Гейдар Алиев атындагы парктын ачылышы күзүндө болмок, айрым бизнес долбоорлору көрсөтүлгөн. Андан кийин элчи Ереванга учуп кетет. Бул жөн гана ката эмес, бул Кыргызстандын тышкы саясатын бузган атайын жасалган иш. Мен Тоолуу Карабактагы чыр-чатактардын көйгөйлөрүн ар дайым чечип келем, эми Азербайжан бизге нота жиберери анык. Джекшенкулов бизди ТМККнын алдында эки ача маанайда койду.

Бирок профессор Аликбек Джекшенкуловдун өлкөнүн өкүлү болуп дайындалышы аны башынан эле таң калтыргандыгын мойнуна алды: акыры, экс-элчинин ысымы көптөгөн чуулгандуу окуялар менен байланыштуу.

"Мен жакында эле Ош шаарында эки кыздын 90-жылдарында болгон чуулгандуу адам өлтүрүү ишин карап жаткан прокурор менен сүйлөштүм" деди юридика илимдеринин доктору. - Джекшенкуловдун айдоочусу ага отуруп, ал өзү катышкан эмес, бирок материалдарда далилдер бар.

Осмоналиев экс-элчинин аты-жөнү ЗАО Альфа Телекомдон акча алуу жөнүндөгү ызы-чууда дагы, Тышкы иштер министрлигин оңдоо үчүн бюджеттик каражаттарды уурдоо жөнүндөгү жаңжалда дагы пайда болгонун эске салды.

"2000-жылдары түрк ишкери Аликбек Жекшенкулов премиум куралы менен өлтүрүлгөн, бул баллистикалык далилдеди", - дейт адвокат. - Анан дагы ал качып кетти, эми ал жабырлануучу катары көрүнүп, жаңы бийликтен бир нерсени тартып алгысы келет. Бул адам дипломатиялык жана мамлекеттик кызматта бир күн да иштөөгө укугу жок.

Кайрат Осмоналиев Кыргызстандан барган эмгек мигранттарынын Россиядагы элчилигиндеги жемкорлукка байланыштуу көптөгөн даттанууларын эстей кетүү керек экендигин баса белгиледи. Бир нече адам "улгайган, кош бойлуу жана катуу оорулуу жарандарга" толгон учакта негизинен жаш жана дени сак көрүнгөн эркектер бар экендигине көңүл бурушкан.

- Алар ал жөнүндө падыша деп жазышкан, кол алдындагыларды “достор” жана “чоочун адамдар” деп бөлүп, дипломатиялык турак жай, каражатты туура эмес пайдалануу жөнүндө жазышкан ”, - деди профессор. - Биз анын бардык аракеттерине юридикалык баа беришибиз керек. Бардык күмөндүү инсандарды элчи кылып дайындоо боюнча биздин орточо саясатыбыз мага ачууланды.

Тышкы саясаттагы ийгиликсиз кадамдар

Юридика илимдеринин доктору Аликбек Джекшенкуловду кызматтан кетирүү жөнүндө Интернетте жарыялангандан тышкары, өзүнүн автору экс-элчинин кызматтан алынышынын мүмкүн болгон себептерин талдап чыккандыгын билдирди.

"№1 себеп: Элчи Аликбек Джекшенкулов 2020-жылдын 25-августунда Россиянын Тышкы иштер министрлигине Кыргыз Республикасынын Россия Федерациясындагы Элчилигинен 03/1022 номери боюнча нота жөнөттү" деп жазат басылма. "Кыргыз Республикасынын Тышкы иштер министрлиги жана президенттик администрация ага мындай буйрук берген эмес жана мындай нота жөнүндө билген эмес".

Анда: “Кыргыз Республикасынын Россия Федерациясындагы Элчилиги Россиянын Тышкы иштер министрлигине болгон сый мамилесин билдирет жана ушул жылдын 27-29-август күндөрү маалымдайт. Кыргыз Республикасынын Президенти С.Ш.Жээнбеков баштаган Кыргыз Республикасынын расмий делегациясы Москвада калат. Расмий делегациянын Москвага келиши 27-августка болжол менен саат 18: 00-19: 00гө пландаштырылган. Ушуга байланыштуу, кыргыз тарап Кыргыз Республикасынын Президенти С.Ш.Жээнбековдун 2020-жылдын 28-августунда Россия Федерациясынын Президенти В.В.Путин менен жолугушуусун уюштурууга көмөктөшүүнү өтүнөт ”.

Ага чейин орус тарап нота менен 23-24-августка белгиленген иш сапарын кийинкиге жылдырууну сунуш кылган. Басылманын автору расмий Бишкек бул даталарды дагы сунуштабагандыгын баса белгилейт. Натыйжада, мамлекет башчылары алдыдагы жолугушууну жеке өзү, 31-августта болгон телефон сүйлөшүүсүндө талкуулашты.

«Суроо туулат - эмне үчүн Джекшенкулов эки тарапты тең Кыргыз Республикасынын Президентинин эртелеп иш сапары менен келүүгө үндөп, ушул процессти баштады? - деп ойлонот автор. "Кырдаал" суусундук сураган, тажаганга жер жок "деп ачууланып, тажаткан коноктун кейпин кийип, социалдык тармактарда Кремль президент Жээнбековду кабыл албай жаткан сунуштарды пайда кылды."

Экинчи себеп катары, ал Ереванга сапарды, тагыраак айтканда, Аликбек Жекшенкулов 2020-жылы 8-октябрда Евразия экономикалык комиссиясына жиберген нотасын атады.

"Кыргыз Республикасынын Россия Федерациясындагы Элчилиги ЕЭКти урматтагандыгын күбөлөндүрөт жана Кыргыз Республикасынын Россиядагы жана Армения Республикасындагы Атайын жана Ыйгарым укуктуу Элчиси Аликбек Жекшенкулов 2020-жылдын 9-октябрында Ереван шаарында ЕАЭБдин Евразия Өкмөттөр аралык Кеңешинин жыйынына Кыргыз тараптан катышат деп жарыялоого сыймыктануу менен," аны.

Бирок ошол эле күнү, Кыргыз Республикасынын Экономика министринин орун басары Элдар Алишеров ЕЭК Коллегиясынын Төрагасы Михаил Мясниковичке ички саясий кырдаалга байланыштуу Кыргызстан ЭМПСтин отурумуна катыша албай тургандыгын жана күн тартиби боюнча акыркы чечимди кабыл алууну кийинки жыйналышка жылдырууну өтүнгөн. ... Ушул эле мазмундагы нотаны Кыргыз Республикасынын Тышкы иштер министрлиги ЕЭКке жөнөткөн.

Ошентип, Кыргыз Республикасынын Россия Федерациясындагы Элчисинин аракети өлкөнүн расмий позициясына каршы келген.

"Фундаменталдык каршы пикирлерин билдирип, кыргыз тарап Армения, Беларуссия, Казакстан жана Россиянын премьер-министрлери караган күн тартибин бекитүүгө макул болгон жок" деп түшүндүрдү автор. "Көрсө, Аликбек Джекшенкулов өзүн-өзү көрсөтүү менен жыйынга Кыргыз Республикасынын кызыкчылыгына каршы келип, мыйзамдуулукту берген экен."

Элчиликтин ичиндеги коррупция

Белгисиз автор мурдагы элчинин өлкөнүн Россиядагы өкүлү катары жасаган ишине дагы нааразы:

"Акыркы шайлоодо Жекшенкулов" Замандаш "саясий партиясын колдоп, ал ишенимдүү Тимур Саралаевди тизмеге кошкон", - деп жазган ал. - Джекшенкуловдун дагы бир өзгөчө ишенимдүү адамы - элчинин жеке байышына байланыштуу өтө конкреттүү маселелер менен алектенген консулдук бөлүмдүн адистеринин бири. Кыргызстандын Россия Федерациясындагы элчилигинен Москва-Бишкек чартердик рейсине кезексиз конуу үчүн орточо тариф 2020-жылдын жаз-жай мезгилинде 70-90 миң рубль болгон деген маалыматтар бар. " (учурда бул маалымат расмий тастыктала элек, - ред.)

Анын айтымында, экөө тең дипломатиялык кызматкерлер эмес, элчиликтин аймагында жашашат.

«Өзүнчө изилдөө үчүн Россиянын Федерациясындагы Кыргыз Республикасынын Элчилигинде түзүлгөн келишим боюнча техникалык персонал катары каттоонун мыйзамдуулугу талап кылынат. жана В.Г., - деп улантат ал. "Биздин маалыматыбыз боюнча, алар бир нече ай бою турушкан, ал эми айрымдары дагы деле болсо Бишкекте, элчиликтин кызматкерлеринин маяналарын үзгүлтүксүз алып турушкан".

Басылманын автору экс-элчи Австрияда Кыргызстандын атынан барганда олуттуу каржылык мыйзам бузуулар жөнүндө айткан. Аны кылмыш жообунан 2005-жылдагы революция гана сактап калган имиш.

Фото www