Манастын осуяттары боюнча жашоо жана улууларды урматтоо. Кыргызстандыктар жаңы Конституциянын долбоорун сунушташты
Социалдык тармактарда сунушталып жаткан Негизги Мыйзам "Хан конституциясы" деп аталып калган
Жогорку Кеңештин депутаттары Баш мыйзамга өзгөртүү киргизүү долбоорун коомдук талкууга койду. Референдум 10-январда, президенттик шайлоо менен бир күндө өткөрүлмөкчү. Социалдык тармактар буга чейин сунушталып жаткан өзгөртүүлөргө терс реакциясын билдирип, жумшак айтканда. Жаңы Негизги Мыйзамдын долбоору "Хан конституциясы" деп аталган.
Негизги жаңылык Улуттук Курултай институтун киргизүү болушу мүмкүн.
"Демократиянын жогорку консультативдик, координациялык органы - Элдик Курултай" деп айтылат документте. "Элдик Курултай өз ишин ушул Конституцияда жана конституциялык мыйзамда белгиленген ыйгарым укуктардын чегинде Президент, Жогорку Кеңеш, мамлекеттик органдар, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары, алардын кызмат адамдары менен биргеликте жүргүзөт."
Элдик Курултайды чакыруу укугу президентке таандык экендигине көңүл буруу керек.
Ошол эле учурда депутаттардын саны 90 адамга чейин кыскарат.
Жаңы Конституцияда Президент өзү бийликтин аткаруучу бутагын башкарат. Ал 5 жылдык мөөнөткө шайланат, бирок экинчи мөөнөткө шайлануу мүмкүнчүлүгү белгиленген. Мамлекет башчы премьер-министрди, министрлерди жана мамлекеттик комитеттердин төрагаларын Жогорку Кеңештин макулдугу менен өзү дайындай алат.
Жаңы Конституциянын долбоорунда руханий баалуулуктарга жана адеп-ахлакка көңүл бурулганы абдан таң калыштуу. Негизги Мыйзамдын преамбуласында кыргыз эли ата-бабаларынын жана Манастын керээзи жана салты боюнча жашай турганы айтылган. Мындан тышкары, депутаттар жалпы таанылган адеп-ахлактык баалуулуктарга, каада-салтка, ошондой эле эл аралык стандарттарга карама-каршы келген басма сөз басылмаларына, анын ичинде электрондук маалымат каражаттарына, шоуларга жана коомдук иш-чараларга тыюу салууну сунушташууда. Тилекке каршы, бул жалпы таанылган адеп-ахлактык баалуулуктардын аныктамасы жок.
"Массалык маалымат каражаттарында, анын мазмуну Кыргызстандын элдеринин адеп-ахлагына жана маданиятына зыян келтириши мүмкүн болгон маалыматтарды жайылтууга, мыйзамга ылайык чектөө коюлган же тыюу салынган", - деп айтылат Негизги Мыйзамдын долбоорунда.
Дагы бир жаңылык, Конституцияда аксакалдарга сый көрсөтүүнү сунуштайт.
Бул норма төмөнкүдөй редакцияда келтирилген: "Улууларды урматтоо, үй-бүлөсүнө жана жакындарына кам көрүү - бул ар бир адамдын ыйык салты жана милдети".
Конституциянын долбооруна 80 депутат кол койду.
Фамилиялардын тизмеси:
Список фамилий:
Ш.Ш.Абдыкеримов, А.Т.Абжалиев, Н.А.Айдаров, С.А.Айдаров, А.Ж.Акматов, Н.К.Алимбеков, Алтынбеков Айбек, О.А.Алыбаев, А.А.Арапбаев, Н.И.Арзыбаев, С.Анарбаев, Г.К.Асылбаева, К.Ш.Баймуратов, М.И.Бакиров, Ө.М.Бакиров, А.Бердиев, А.К.Бешимбаева, К.С.Бокоев, И.Т.Гайпкулов, С.М.Джураев, А.К.Дюшалиев, К.У.Жапаров, К.Ж.Жолдошбаев, Т.У.Жоробеков, К.М.Жумалиев, Жунус уулу Адыл, А.Т.Жутанов, С.К.Ибраев, Т.И.Икрамов, С.Исманов, Д.Ш.Исаева, У.Ч.Исмаилов, А.А.Карашев, Н.Т.Каримов, А.Карыбеков, С.А.Келдибаев, Б.Б.Кенжебаев, К.К.Керезбеков, М.Н.Койчуманов, Т.К.Конушбаев, А.И.Кулбараков, У.Т.Кыдыралиев, М.Э.Мавлянова, М.А.Маматалиев, А.М.Маматов, И.А.Маннанов, Г.С.Молдобекова, С.Молдалиев, Ж.А.Мусабекова, Б.Нурдинов, И.Ш.Омуркулов, У.З.Ормонов, А.Ш.Осмонова, У.Б.Примов, Б.К.Райымкулов, З.К.Рысалиев, К.Дж.Рыспаев, М.Э.Сабиров, У.О.Самаев, Г.Самат, У.Садиков, Б.Ж.Субанбеков, А.М.Султанов, Б.К.Сыдыгалиев, Н.О.Сыдыгалиев, Н.М.Сырдыбаев, Ч.Урумкалиева, Э.С.Тагаев, Т.Г.Тиллаев, Э.Т.Токтошев, Б.Э.Торобаев, Н.Т.Тотонов, П.Р.Тулендыбаев, О.Турдумамбетов, А.А.Турсунбаев, Б.С.Турусбеков, Ж.К.Турускулов, З.Эсеналиев, М.Б.Эгембердиев, А.Л.Юсуров.
Вероника Малышева
Фото www