Клара Сооронкулова: Жаңы Конституция бизди дагы бир революцияга алып барат

Бир күн мурун Жогорку Кеңештин депутаттарынын үчтөн экиси тарабынан демилгеленген “Конституция жөнүндө” мыйзам долбоору коомдук талкууга коюлган. Сунушталып жаткан түзөтүүлөр элдин нааразычылыгын толкундатты.

Vesti.kg сайты Конституциялык палатанын мурдагы судьясы, президенттикке талапкер Клара Сооронкуловадан түшүндүрмө сурады.

- Мен бул абсурдду терең талдоого негиз жок деп эсептейм, - деди экс-сот ачууланып. - Биринчиден, процедурага байланыштуу суроо бар. Азыркы ЖКнын чакырылышы Конституциянын мыйзам долбоорун демилгелей албайт, анткени ал легитимсиз.

Сооронкулованын айтымында, өлкөнүн негизги мыйзамынын жаңыланган долбоору дагы деле болсо референдумга коюлушу мүмкүн.

"Кандайдыр бир конъюнктурадан улам, долбоор референдумга коюлушу мүмкүн, балким, алар ушул толкунда кабыл алышы мүмкүн", - деп сунуштады ал. - Бирок, өзүңүз билгендей, адамдардын маанайы тез эле өзгөрүп, ушул Конституцияны кабыл алууну демилгелеген органдын легитимсиздиги боюнча маселе кайрадан күн тартибине чыгат. Азыр ЖКда болуп жаткан окуялар эл аралык аренада мамлекеттин беделин түшүрүп жатат. Дүйнөлүк коомчулук тааныбай жаткандыгын байкадык жана бул процесстер улана бериши мүмкүн.

Клара Сооронкулова Конституциянын 114-беренесине ылайык, анын биринчи, экинчи жана тогузунчу бөлүмдөрүнө өзгөртүү киргизүүгө тыюу салынгандыгын белгиледи. Себеби биринчи бөлүм конституциялык түзүлүштүн негиздерин чагылдырса, экинчиси - адам-жарандын укуктары жана эркиндиктери жөнүндө.

"114-статьянын маанисинде, ушул бөлүктөрдөн башка бардык бөлүмдөрдү өзгөртүүгө болот, бирок алар преамбуладан баштап, бардыгын өзгөрттү", - деп түшүндүрдү Клара Сыргакбековна. -Эң коркунучтуу жана коркунучтуу нерсе, адам укуктары жана эркиндиктери боюнча бөлүм толугу менен кайра каралып чыккан. 2010-жылы берилген адам укуктарынын жана эркиндиктеринин көптөгөн кепилдиктери жоюлду. Бул жерде ар бир жаран үчүн өтө чоң коркунуч бар.

Президенттикке талапкер Конституциянын негизги максаты - тең салмактуулук тутуму экендигин эскертти.

"Жаңы долбоордо президентке карата тең салмактуулук тутуму жок", - деди ал. - Ал аткаруу бийлигинин башчысы, сот тутумуна толук таасири бар, соттордун төрагаларын дайындайт. Жада калса соттордун ротациясын мамлекет башчысы аныктайт. Сот тутуму президенттин жана анын администрациясынын толук саясий таасири астында болот. Алар өкмөттүн ишин аныктай турган президенттик администрацияны кайтарып беришти. Бирок иш жүзүндө өкмөт жок.

Клара Сооронкулова ушул Конституциянын кабыл алынышы дагы бир революцияга алып келет деп ишенет.

"Эгерде мыйзам долбоору ушул редакцияда кабыл алынса, анда анын мыйзамдуулугу жөнүндө маселе ар дайым көтөрүлүп турат", - деп баса белгиледи Сооронкулова. - Ушул Конституция менен биз эч нерсеге келбейбиз, кийинки революцияга гана барабыз. Учурдагы шартта бул жагымдуу болбойт эле. Мени келечегибиз айтпаганда дагы, жакынкы келечегибиз тынчсыздандырат.

Акылай Батырбекова
Сүрөт www