Зайнидин Курманов: Бишкек шаарын караган Нариман Түлеевдей күчтүү бизнес аткаруучуга муктаж

Шаардык муниципалитет кадрдык ооруу менен ооруп жатканда, шаардын көптөгөн маселелери чечилбей келет. Саясий чыр-чатактардан алыс болуп, борбордун көйгөйлүү маселелерине терең киришүүгө убакыт келди.

"Тарыхый күн келди"

10-февралда эртең менен Бишкек сегизинчи убактылуу мэр менен жолугушту - жуманын башында борбордук муниципалитетте жаңы күч менен оролгон кадрдык секирик уланууда. Ошентсе да, өткөн жылдын октябрь айында мэрдин кызматына келген.Ал жумушту баштан аяк билген, Нариман Түлеев ишеним  албай калганы өкүндүрөт. Андан кийин ишкананын жетекчисинен кетүүнү суранышкан. Ошондон бери Бишкек канча нерсени утту?

Бирок анын мурунку иштери тескерисинче, өйдө карай кетип баратат. Башка күнү Нариман Ташболотович социалдык тармактардагы абоненттери менен жакшы жаңылыктарын бөлүштү. Дээрлик тогуз жылдан кийин, Кыргызстандын Жогорку Соту Түлеевге 2012-жылы козголгон коррупциялык иш боюнча буга чейинки үч инстанциянын өкүмүн жокко чыгарды.

Эске салсак, мурунку мэр Кытай автобустарын сатып алууда мамлекеттик казынага ири зыян келтирген деп айыпталып, 11 жылга эркинен ажыратылган. Андан кийин Түлеев өзүнө келтирилген чыгымды 60 миллион сомго төлөп берүүгө аргасыз болуп, бошотулган. Бирок ал адилеттүүлүккө болгон ишенимин жоготкон жок.

- Мен бардык соттордон өтүп темир тордун артында отурдум, көптөгөн кыйынчылыктарга чыдадым, бирок мен ар дайым адилеттүүлүккө мыйзамдуу жол менен жетем деп айттым. Мөөнөтүн өтөп бүткөндөн кийин, ал күрөштү токтоткон жок. Сотко кайрылып, күнөөсүз экенибизди далилдедик, эми акыры, тарыхый күн келди, - деп жазды Нариман Ташболотович социалдык тармактардагы баракчасына, Ленин райондук сотунда жаңы сот жараяны менен эски ишти утуп аларына ишенимин билдирип.

Ошондой эле, ал кадрдык өзгөрүүлөргө карата мамилесин Бишкек шаардык мэриясында билдирди. Кыскасы, анын ою боюнча, шаардын башкаруу тутуму талкаланып, көпчүлүк кызматкерлер моралдык жана иштөө каалоосун жоготушкан. Кадрларды тандоо боюнча да көптөгөн суроолор бар.

Түлеев бул кырдаалды кантип оңдоону билет. Мен аны аткарууга даярмын. Эми Жогорку Сот ага карата бардык айыптоолорду жокко чыгарып, ал Бишкек шаардык кеңешине шайлоого катышуу чечимин жарыялады.

"Ал кандай иштегенди билет"

Тарых илимдеринин доктору, профессор, парламенттин мурдагы спикери Зайнидин Курманов Нариман Түлеевдин айткандарына комментарий берип жатып, жасалма шылтоо менен оппоненттерин жок кылуу үчүн кылмыш иштери көп козголгон мурунку режимди эскерди.

- Атамбаевдин учурунда мен өлкөдө бир катар саясий туткундар пайда болду деп айткам. Алардын бири, айтмакчы, кылмыш иши боюнча соттолгон Садыр Жапаров бармагынан суурулуп чыккан. Ал эми экономикалык иште макала боюнча "учуу" өтө оңой. Демек, режим алмашкандан кийин көпчүлүк сот тутумуна кайрылып, актоо өкүмүн ала баштаганы айдан ачык, - деп билдирди Зайнидин Карпекович.

Бирок ушул жол менен баруу жана сынбоо өтө кыйын. Катуу күрөшкө баары эле чыдай алышпайт

- Түлеев туруштук берди, - дейт профессор Курманов. - Менин оюмча, ал эртең мененден кечке чейин ушул кызматта шаардын жана шаардыктардын жыргалчылыгы үчүн иштеген Бишкек шаарынын эң ийгиликтүү мэри.

Зайнидин Карпекович Түлеев мэрден бир маселени талкуулоо үчүн жолугушууну суранган учурду эскерет. «Макул, - деди ал дароо макул болуп, - түн жарымында жумушка кел. Мен бошойм, эс алууга бир аз убакыт болот. Бир чыны чай үстүндө сүйлөшөлү ”деди. Мейман мындай сунушка жумшак айтканда таң калды. Ушул убакта өзү онунчу түштү көрөт. Бирок, макулдашылгандай, белгиленген саатта  келдим. "Мен мамлекеттик мекемеде биринчи жолу саат 12де болдум!" Мэрияга киргенде биринчи айтканым ушул болду. Ошол кездеги мэриядагы кырдаалдын өзү эле Октябрь революциясынан кийин Смольныйды эсине салган: адамдар кеңседен кызматка чуркап, кагаздар менен чуркап, айрым буйруктарды беришкен. Кыскасы, иш кызуу жүрүп жаткан кез эле.

- Кантип иштей тургандыгын үлгү көрсөтүп берди. Борбор калааны өнүктүрүү концепциясы жөнүндө ойлонуп көрдүм. Эгер Түлеевди кийинки мураскерлер менен салыштыра турган болсок, алар анын көлөкөсү болуп көрүнөт. Ошол эле Иса Өмүркулов өзүнүн планы боюнча иштөөгө, Түлеев стилинде бир нерсе жасоого аракет кылган. Бирок бул планды Нариман Ташболотович өзү гана ишке ашыра алат, - деп эсептейт Зайнидин Курманов. - Эми борбор калааны жүрөгү оорубай кароого мүмкүн эмес: айланасында топурак, сынган аллеялар, жолдор, антисанитардык шарттар ... Бирок Түлеев дагы мэр болуп калса, шаар гүлдөп баштайт деп ойлойм. Бишкек шаарына ага окшогон адам керек - ал шаарды сүйүп, ага аяр мамиле жасаган бизнес жетекчи.

фото www