"Кыргыз жаранынын курмандыкка чалганы жийиркеничтүү". Клара Сооронкулова Орхан Инанданын кармалышы боюнча
Мурунку президенттерден да Себат тармагынын мугалимдерин өткөрүп берүү талап кылынган, бирок аны Атамбаев да, Жээнбеков дагы аткарган эмес
Конституциялык палатанын экс-судьясы. Мурунку президенттикке талапкер Клара Сооронкулова Vesti.kg менен болгон маегинде Жогорку Кеңеш жөндөмдүү болсо, анда бүгүн президентке импичмент жарыялоо маселеси көтөрүлмөк деп белгиледи.
Эскерте кетсек, кечээ Түркиянын Президенти Режеп Тайип Эрдоган "Сапат" билим берүү тармагынын башчысы Орхан Инанды кармалып, Түркияга алып кеткенин айткан.
Сооронкулованын айтымында, Конституцияга ылайык, президент бул ишке тезинен жооп кайтарып, коңгуроо кагышы керек.
"Түркиянын Башкы консулдугу Орхан Инанданын кармалышына жооп бериши керек, Тышкы иштер министрлиги билдирүү жасап, эл аралык уюмдарды кырдаалга баа берүүгө чакырышы керек, президент айыпташы керек жана биз муну президенттен талап кылууга укуктуубуз" дейт. - Конституцияда эгер мамлекет башчысы Негизги Мыйзамды сактабаса, анда аны кызматтан алуу керек деп жазылган. Эгерде бизде жөндөмдүү Жогорку Кеңеш болсо, анда бүгүн Садыр Жапаровго импичмент жарыялоо маселеси көтөрүлүшү керек болчу.
Мурунку президенттерден дагы Себат тармагынын мугалимдерин өткөрүп берүү талап кылынганын, бирок Алмазбек Атамбаев дагы, Сооронбай Жээнбеков дагы мындай кадамга барган жок деп баса белгиледи.
"Себат" тутумунда иштеген мугалимдерди өткөрүп берүү өтүнүчү Түркиядан бир нече жолу келип түшкөн, бирок Кыргызстан аларды четке кагып, күнөөсүн далилдөөнү талап кылган ", - деп эскерет Сооронкулова. - Бул цивилизациялуу мамлекеттин туура практикасы. Мамлекет башка өлкө кылмышка айыптап жаткан жаранын өткөрүп берүүдөн мурун, далилдерди талап кылышы керек. Эмне үчүн, ага чейин Атамбаевди дагы, Жээнбековду дагы экстрадициялоо укугунан ажыратылышкан, ал тургай күч менен жоголуп кетишин айтпаганда дагы, алар өз жаранын өткөрүп беришкен эмес, бирок биз бул жолу таптакыр башка көрүнүштү көрүп жатабыз. Күчтүү жоголуудан коргонуу боюнча БУУнун Конвенциясы бар. 2019-жылы өкмөт ратификациялоо зарылдыгы жөнүндө токтом кабыл алган, бирок али аткарыла элек. Иш биз муну жасашыбыз керектигин көрсөттү. Эгер күч менен жок болуп кетсе, анда бардык эл аралык механизмдер иштей баштайт, биринчи кезекте БУУ кепилдик берет.
Мурунку сот учурдагы тарыхта тоорук процесси жүрүп жатат деп эсептейт.
"Инанды Кыргызстандын аймагында сакталып калганы айдан ачык" деп эсептейт укук коргоочу. - Бул ийгиликтүү сапардын шарттарынын бири болгон, анткени ал шайлангандан кийин мыйзамдуулук маселеси келип чыккан. Мамлекеттик төңкөрүш жолу менен бийликке келген адамды эл аралык деңгээлде кабыл алуу кыйын. Башка лидерлер буга кооптонушат. Буга чейин Садыр Жапаров президенттин милдетин аткарып турганда, анын шериктештеринин бири АКШга иш сапарын уюштуруу үчүн абдан белгилүү компанияга миллион доллар төлөп берген деген маалымат болгон. Мен бир параллелди көрүп турам: Түркия аны таанышы үчүн, ал аларга Орхан Инандыга алмаштырган. Бардыгы тендердин негизинде жүргүзүлөт. Кыргыз жаранынын иш сапарын уюштуруу максатында ккурмандык кылгандыгы жийиркеничтүү . Биздин бийлик өзүн сыйлабайт.
Ошондой эле адвокат эми Кыргызстандын президенти кандай иш-аракеттерди жасаарын күтүү керектигин айтты.
"Укуктук жактан алганда, мамлекет өз жаранынан баш тартпайт. Эгерде күч менен жок болуп кетсе, анда мамлекет анын мүмкүнчүлүктөрүн колдонот жана алар эбегейсиз", - деди Клара Сооронкулова. - Бул ишке Садыр Жапаровдун тиешеси бардыгын териштириш керек. Чындыгында, буга чейин Түркиянын Президенти Садыр Жапаров менен ФЕТӨ уюму террористтик деп макулдашканын айткан. Эми биз Кыргыз Республикасынын Президентинин иш-аракеттерин карайбыз. Жалпысынан, бул эч кимибиз камсыздандырылбагандыгыбыздан кабар берет. Эгер эртең кайсы бир мамлекет бизден бирөөнү уурдап алгысы келсе, ал аны токтоолук менен жасайт.
Сүрөт www