Эксперт: Курулуш мафиясы “Эркин-Тоо” басмаканасынын имаратына көптөн бери көз жумуп келет (фото)
Профессор, тарых илимдеринин доктору Айнура Арзыматова тарыхый имараттын пайдубалын бузуу боюнча пикирин билдирди
Көз карандысыз эксперт, тарых илимдеринин доктору, профессор Айнура Арзыматова курулуш мафиясы «Эркин-Тоо» басмаканасынын тарыхый имаратын бузууну көптөн бери көксөгөн деп эсептейт.
«Басмакананын имараты шаардын борборунда жайгашкан жана тарыхый-маданий баалуулукка ээ», - дейт Айнура Атыгаевна Vesti.kg сайтына берген маегинде. - Ага карабай Маданият министрлиги аны республикалык маанидеги тарых жана маданият эстеликтеринин мамлекеттик тизмесинен мыйзамсыз чыгарып салган.
Тарыхчынын айтымында, басмакананын имараты мамлекеттин макулдугунан жана үй ээлеринин кайдыгерлигинен жараксыз абалга келгени менен басмакананы калыбына келтирүүгө мүмкүн болгон.
«Азыр, мисалы, Терентиевдердин үйүн калыбына келтирүү иштери жүрүп жатат, ал басмаканадан да кейиштүү абалда болчу», - деп белгиледи Арзыматова. — Эркин-Тоо имаратын реставрациялап, Кыргызстандын жана Бишкектин тарыхынын бир бөлүгү катары сактаса болмок. Бизде маданияттын жана тарыхтын эстеликтери али аз. Биз урпактарга эмнени калтырабыз деген суроо туулат?
Профессордун айтымында, адамдар маселенин таза практикалык, акчалай жагын жетекчиликке алып, чечим кабыл алышкан.
— Шаардын борборундагы мындай кепке куруучулар эзелтен эле коз салып журушкөн, — деп ачууланды ал. - Демек, тарыхка, маданиятка каршы күрөштө “курулуш мафиясы” жеңишке жеткени таң калыштуу эмес.
Тактап айтканда, Бишкекте «Эркин-Тоо» басмаканасынын имаратын бузуу иштери башталды. Имарат 1931-жылы курулуп, Кыргызстанда биринчи гезит ошол жерде басылган. Улуу Ата Мекендик согуш жылдарында басмакананын имаратында атактуу Панфилов дивизиясынын аскерге чакыруу пункттарынын бири жайгашкан.
2015-жылы Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги басмакананын имаратын республикалык маанидеги тарых жана маданият эстеликтеринин тизмесинен чыгарган. Имаратты өзгөчө статустан ажыратуу жана аны бузуу көптөгөн жаңжалдар менен коштолду.
2021-жылы сотко чейинки өндүрүштүн алкагында УКМКнын АКСи тарабынан Маданият министрлигинин кызматкерлери тарабынан имараттарды жана аларга жакын жер тилкелерин Мамлекеттик тизмеден чыгаруу маселелерин кароодо кызматтык абалынан кыянаттык менен пайдалануу фактылары аныкталган. Тарых жана маданият эстеликтери, басмакананы өзгөчө статуска кайтаруу боюнча тергөө иш-чаралары башталган.
Михаил Готфрид
сүрөт www