Измирдеги “эфелер жолу” маршруту менен таанышыңыз: тарыхый айылдарды байланыштырып турган жаңы жөө жүрүш багыты

Түркиянын көгүлтүр Эгей деңизинин боюндагы "Эфелер жолу" (Efeler Yolu) экологиялык жөө жүрүш багыты катары ишке киргизилип, өткөн жылы Green Destinations уюму тарабынан "Топ 100 окуянын" катарына кирген. Бул 500 чакырымдык маршрут тарых менен табиятты айкалыштырып, жөө жүрүш сүйүүчүлөрү үчүн эң сонун жол болуп саналат. Ал Измирдин Борнова аймагынан башталып, Ыйык Мариянын Үйүндө аяктайт.
Жол аймактагы байыркы жолдор аркылуу айылдар менен платолорду бириктирип, Эфе маданиятынын издерин камтыйт. "Эфелер жолу" 28 этаптан, 27 негизги жана бир кошумча маршруттан турат. Ал табиятка жана спортко кызыккан туристтер үчүн чыныгы сыноо.

Маданий мурастарды сактап келген айылдар
Эфелер – түрк элинин сыйлуу жана даңктуу жетекчилери болгон, аларды “зейбектер” деп аташкан. Эфелер тайманбастыгы жана жетекчилик сапаттары үчүн урматталып, алардын бийлери азыркы күнгө чейин өзгөчө майрамдарда аткарылып келет. Бул аймактын бай тарыхый мурасы, хеттерден, фригиялыктардан баштап римдиктер жана осмондорго чейин көптөгөн цивилизациялардын үйү болгон, жана ал туристтер үчүн чоң кызыгуу жаратат. Эфелер Түркиянын Улуттук күрөшүндө маанилүү ролду ойногон, алардын мурасы бул тарыхтын ажырагыс бөлүгү болуп саналат, ошондуктан бул жолду басып өткөндөр Түркиянын терең жана ар түрдүү тарыхы менен таанышууга мүмкүнчүлүк алышат.

Эфелер жолу Борнова аймагындагы Каваклыдере айылынан башталып, Ниф тоосу жана Боздаглар аркылуу Кираз тоолоруна жетет. Маршрут Эфес-Сельчук аркылуу өтүп, Ыйык Мариянын Үйүндө, Бүлбүл тоосунда аяктайт.
Маршрутту үзгүлтүксүз жөө жүрүш менен бир айдын ичинде басып өтүүгө болот. Ар бир күндүн аягында саякатчылар айылдарга жетип, эс ала алышат. Жол 28 айылдан өтөт жана көпчүлүгү байыркы салттарын сактап калган чакан конуштар. Назаркой, Боздаг, Бирги, Бейкой жана Ширинже сыяктуу айылдарда кирип-чыга турган жерлерге жөө жүргүнчүлөр үчүн маалымат такталары орнотулган.

Эфелер жолундагы ар бир айыл ар түрдүү кызыгууларга жараша өзгөчө тажрыйбаларды сунуштайт. Маршруттун алгачкы аялдамаларынын бири болгон Назаркой айылында көздүн жамандыкка каршы коргоочу шыракелдери (назар бонжуклары) жасалат. Бирги айылы 2022-жылы БУУнун Дүйнөлүк туристтик уюму тарабынан «Эң мыкты туристтик айылдар» катарына кирген жана 200дөн ашык тарыхый эстеликтери бар ачык асман алдындагы музей катары белгилүү. Айылдын көзгө басар эстеликтеринин катарына Анатолия бейликтер дооруна таандык болгон Улуу мечит (Айдыноолу Мехмет Бей мечити), Чакыруга сарайы, Имам Биргивинин күмбөзү, Сандыкоглу сарайы, Дервишага мечити жана Үмму Султан Шах күмбөзү кирет.

Эфелер жолунун акыркы аялдамаларынын бири болгон Ширинже айылы жыл бою туристтерди кабыл алат. Бирок айрыкча түшүм жыйноо мезгилинде келип көрүү абдан жагымдуу. Бул маалда айылдын коңгуроолору кагылып, зәйтун багында жана жүзүмчүлүк чарбаларында түшүм жыйноо башталат. Ширинжеде сапаттуу зәйтун майын жана жергиликтүү жүзүмзарлардан жасалган шараптарды салттуу жол менен өндүрүү процесстерин байкоого жана белгилүү жемиш шараптарын татып көрүүгө болот.

Эфелер паспорту
Эфелер жолунда саякаттап жүргөндөр үчүн дагы бир кызыктуу окуя – «Эфелер паспорту». Бул паспорту www.efeleryolu.com сайтынан же Эфелер жолундагы достук кызмат көрсөтүүлөрдөн алууга болот.
Саякатчылар Эфелер паспортуна ар бир айылдан уникалдуу символдорду чогултуп, ошол жердин өзгөчөлүктөрүн чагылдыра алышат. Ар бир паспорттун өзгөчө сериялык номери бар. Маршруттагы бардык айылдардын мөөрлөрүн топтогон жана бул сапарды жөө жүрүш колдонмосу аркылуу тастыктаган саякатчылар паспортуна алтын мөөр басышат.