Саясат таануучу: Кыргызстан Борбор Азиядагы суу жана жүк ташуу боюнча катаал позицияны карманышы мүмкүн

Ата мекендик саясат таануучу Аркадий Гладилов Vesti.kg сайты менен болгон маегинде уюштуруучулардын Борбор Азия өлкөлөрүнүн президенттеринин Кыргызстандагы жолугушуусуна Кытай менен Орусиянын өкүлдөрүн чакырбоо чечимине эмне себеп болгонун түшүнбөй турганын мойнуна алды.

«Президенттердин Чолпон-Атадагы жолугушуусунда Кытай менен Орусиянын өкүлдөрү жок дегенде байкоочу катары болушу керек болчу», - деди ал. - Мисалы, дипломатиялык өкүлчүлүктөрдүн жетекчилеринин деңгээлинде. Украинадагы окуяларга байланыштуу Орусияны көз жаздымда калтыруу түшүнүктүү. Бирок эмне үчүн Кытайды тоготпойт? Ал эмне туура эмес кылды? КЭР регионго куюп жаткан инвестицияларын эске алганда, мындай деңгээлдеги жолугушуу КЭРди кызыктырат. Кытайсыз биздин проблемаларыбыз чечилбейт, атап айтканда Кыргызстанда. Ошондон улам суроолор туулат, бул жолугушууну ким даярдады? Ушундай учурларды ойлонуш керек болчу.

Эксперттин башын айланткан дагы бир нюанс - бул консультативдик жолугушууда мамлекет башчылары айткан убадалар менен пландардын айрымдары.

— Маселен, биздин президент Казакстанга вегетация мезгилинде, ошондой эле ысыкта белгилүү бир көлөмдө суу берем деп убада кылган, - деп таң калат Гладилов. -Дыйканчылык менен алектенген досторум бар, алар Чүйдө суу аз деп нааразы. Жылуулук ага татыктуу. Анан Казакстанга суу жеткирүү боюнча кепилдик милдеттеме алынат. Анан суроо туулат - бизде мынчалык суу болобу? Азыркы мезгилде суу запастары боюнча кандай изилдөөлөр жүргүзүлдү? Балким, алар, бирок мен алардын жыйынтыгын көргөн жокмун? Анын үстүнө аларды айыл чарба жумуштары менен алектенген адамдар көргөн эмес.

Саясат таануучу ошондой эле, урматтуу коноктордун жолугушуусунда Кыргызстанда көптөн бери кайра-кайра көтөрүлүп келе жаткан көйгөйлөр эмне үчүн чечилбей жатканына кызык.

- Эмне үчүн биздин жүк ташуучуларга лоялдуу мамиле жок? ал сурады. -Учурда чек арада дагы жүк ташуучу унаалардын кезек күтүүсү пайда болду. Бул ысыкта алар кантип жашайт? Эмне үчүн алардын кандай абалда экенин эч ким кызыктырбайт? Ал жерде тез жардам барбы? Кабарларда биз Европада адамдар ысыктан кантип өлүп жатканын көрөбүз. Бизде ар кандай адамдар барбы? Алар ысыктан да өлүшү мүмкүн. Бирок эч кимге маани бербейт. Чек арадан жүк ташуучу унаалардын өтүшү да, алар күткөн шарттар да жок. Бул жөн гана адамдарга карата адамкерчиликсиз мамиле. Чексиз дипломатиялык риторикага караганда, бизде алсыз мамлекет бар, ал күчтүү кошуналардын ортосунда маневр жасап, сурап, көндүрүүгө аргасыз. Балким, тескерисинче, Кыргызстан катуу дооматтарды коюп, анан ушундай көйгөйлөр чечилип калабы?

Михаил Готфрид
Сүрөт www