Нарындагы №8 орто мектебинин Инклюзивдик билим берүү боюнча Ресурстук Борборунун ийгиликтери

Ар бирин сүйүүгө жана кабыл алууга үйрөнүү
«Берекелүү күз келди,
Айыл алма жыттанып.
Ак буудай данына,
Кампа толду шыкалып».
Нарын шаарындагы №8 орто мектептин Инклюзивдик билим берүү боюнча Ресурстук борборунун атайын мугалими Сайнил эженин сегиз жаштагы окуучусу Адыл тырышчаактык менен кайталайт.

Ушул жылдын ичинде Адыл кыска ырларды айтууну үйрөндү, былтыр апасы аны класска алып келгенде, ал атын араң атаган. Азыр энеси Назгүл класста жанында отуруп, баласынын ийгилигин көрүп жатат. "Менин балам, церебралдык шал оорусуна карабастан, кантип сүйлөй алат, ырдай алат, ыр окуйт дегенди укканда, мен өз балам үчүн сүйүнөм жана сыймыктанам" дейт Назгүл. “-Быйыл биз биринчи класска барганбыз, бирок кошумча тапшырмалар үчүн ресурстук борборго келип турабыз. Психологиялык-медициналык-педагогикалык колдоо кызматынын, Борбор Азиянын Евразия Фондунун, Сорос-Кыргызстан Фондунун адистерине биздин балдарга жардам жана колдоо көрсөткөндүгү үчүн ыраазычылык билдиргим келет." Мектепте балага чоң көңүл бурулду, Адылдын жеке планы бар, мугалим Адылга өзүнө кызыктуу жана өзү чече алган атайын тапшырмаларды даярдайт. Нарын шаарындагы Инклюзивдик билим берүү боюнча Ресурстук Борбордогу Арстанбек Буйлаш уулу атындагы №8 орто мектепте, Сорос-Кыргызстан Фондунун каржылык колдоосу менен Борбордук Азиянын Евразия Фондунун "Кыргыз Республикасында инклюзивдик мектептин билим берүү стратегияларын иштеп чыгуу" долбоорунун алкагында, бүгүнкү күндө мектеп жана мектепке чейинки курактагы 27 бала билим алууда.

Окутуунун программасы арт-терапия, кинезиологиялык көнүгүүлөр, психо-гимнастика, артикуляциялык көнүгүүлөрдүн методикаларын камтыйт. Арстанбек Буйлаш уулу атындагы №8 орто мектептин директору Улан Турсунов кырдаал боюнча: «Биздин мектепте 2012-жылдан бери инклюзивдик билим берүү боюнча ресурстук борбор иштейт, жыл сайын 30га жакын бала колдоо менен коштолот. Мектепте биз ар бир балага жагымдуу маанай түзүүгө аракет кылабыз, мугалимдерибиз Сорос-Кыргызстан Фондунун каржылык колдоосу менен Борбордук Азиядагы Евразия Фонду тарабынан уюштурулган тренингдерге жана семинарларга катышып, инклюзивдик билим берүү чөйрөсүндө кесипкөйлүгүн жогорулатышат. Инклюзивдик билим берүү бизге тарбиячыларга толеранттуулукту, окуучулар жана ата-энелер менен диалогду өрчүтүүгө жардам берет деп эсептейм ".

«Жалбырак туру коп.
Бири жашыл, бири кок.
Куз келгенде саргайып,
Сабагынан кубулот»
«Ооба, балдар ресурстук борбордо өткөн сабакта өз колдору менен ар кандай жалбырактарды жасашты. Бирок булар жөн гана алардын колунан жасалган кагаздар эмес. Бул майда моториканы өнүктүрүүнүн, түстөрдү үйрөнүүнүн, ырлардын маанисин түшүнүүнүн, мезгил белгилерин үйрөнүүнүн жолдорунун бири,» - деди мугалим Сайнил Эже сабактын жүрүшү жөнүндө. «Бүгүнкү күндө биз балдарга өткөрүп жаткан иш-чаралардын көпчүлүгүн алар ата-энелери менен биргеликте жасашат. Сабактагы коррекциялык материалдарды жаратылыш менен, коомдук көндүмдөрдү өркүндөтүү менен, кол эмгеги менен байланыштырылышын камсыз кылууга аракет кылабыз. Ар бир сабакта биз балдар менен жаңы сөздөрдү үйрөнөбүз, сөздүн экспрессивдүү тарабында иштейбиз. Мен сабактардын программасын балдарды эмоционалдык жактан өстүрүү, аларда мектепте окуу үчүн зарыл болгон жүрүм-турум көндүмдөрүн калыптандыруу максатында психолог менен биргеликте түзөм. Окуучуларыбыздын ата-энелерин мактагым келди, алар балдарына көп убакыт бөлө башташты. Албетте, мунун көпчүлүк бөлүгү карантинге байланыштуу, бирок азыр байкап турам, көптөгөн ата-энелер баласынын келечегин пландаштыра башташты, алар анын билим алуусуна жана өнүгүшүнө каражат жумшап, ата-энелер үчүн атайын адабияттарды окууну каалап башташты. Ресурстук борбордогу балдарыбыздын көпчүлүк үй-бүлөлөрү жакыр, ата-энелер балдарына окуу куралдарын, канцелярдык материалдарды сатып алууга мүмкүнчүлүгү жок, Борбордук Азиянын Евразия Фонду жана Сорос-Кыргызстан Фондунун колдоосу менен биз балдарга класста иштөө үчүн материал беребиз. Бизге психологиялык, медициналык жана педагогикалык колдоо көрсөткөн ар бир баланын өзүнүн жетишкендиктери бар. Ата-эне баланын жетишкендиктерин көргөндө, аларды биргелешкен жумушка тартууга мүмкүн. "

"Борбор Азиядагы Евразия Фондунун" мобилизатору Нарын облусу боюнча “Баястан” фондунун башчысы Шаймуратова Турдубүбү “колдоо - инклюзивдик билим берүүнүн маанилүү бөлүгү,” деп эсептейт. Көбүнчө ата-энелер балдарын ойлоп тынчсызданышкандыктан, алар өздөрү колдоого муктаж. Сорос-Кыргызстан Фондунун каржылык колдоосу менен ишке ашырылып жаткан Борбордук Азиянын Евразия Фондунун "Кыргыз Республикасында инклюзивдик мектептин билим берүү стратегиясын иштеп чыгуу" долбоорунун максаттарынын бири - балдардын ата-энелери менен биргеликте иш алып баруусун уюштуруу. Сорос-Кыргызстан - бул балдардын ата-энелери менен биргеликте иш алып барган уюм. Ата-энелерибиз менен баарлашуу үчүн Интернетти активдүү колдонобуз. Нарын шаарындагы психологиялык-медициналык-педагогикалык колдоо кызматынын адистери балдар менен бардык сабактарды кыргыз тилинде өткөрүшөт, бул жылдар аралыгында биз көптөгөн практикалык материалдарды жана көнүгүүлөрдү топтодук ".

Быйыл күзүндө Нарында шаарынынын Арстанбек Буйлаш уулу атындагы №8 орто мектебинин Инклюзивдик билим берүү боюнча Ресурстук Борборунун ар бир окуучусуна көптөгөн жаңы ачылыштар болот.
«Жамгыр жаап күз келди.
Жалбырактар төгүлөт.
Кызыл сары жалбырак
бутубузга үйүлөт.
Жыйым терим маалы,
Бекер жүргөн эч ким жок.
Эл Жабыла иш менен,
Талаа жактан кеткен жок».

Фото www