Кыргызстанда аскерлерди коргоо боюнча мамлекеттик агенттик түзүү керек, - дейт аскер адамы укук коргоочу

Кыргызстанда президент, министрлер кабинети, Жогорку Кеңеш армиядагы иштин чыныгы абалын билбейт. Мындай пикирин Vesti.kg сайтына аскерий укук коргоочу Анвар Сартаев билдирди.

«Жарандар армияга кабыл алууда конституциялык укуктарын чектеген ант беришет», - деди ал. - Бул чектөөлөрдүн ордун өкмөттүн өкүлү болгон мамлекет төлөшү керек. Бул үчүн аскер кызматчысынын статусу жөнүндө мыйзам жана башка мыйзам алдындагы актылар бар. Биздин өлкөдө аскерлерди укуктук жактан коргоо Коргоо министрлигинин компетенциясына кирет, бирок иш жүзүндө муну эч ким жасабайт. Аскер кызматкерлеринин укуктарын ишке ашырууга көзөмөл жүргүзө турган акыйкатчы бар да.

Анвар Айдарович Акыйкатчы институтунда аскер кызматкерлеринин укугун коргоо бөлүмү бар экенин, бирок анда адистер жок экенин кошумчалады.

"Башка штаттарда жалпысынан аскердик омбудсмендер бар", - деп тактады ал. - Бизге да президенттин алдындагы ушундай комиссар керек. Азыр биздин жоокерлер такыр корголбойт, бир жакка кайрылгандан коркушат. Ал эми Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин бөлүгүндө болгон окуя муну тастыктап турат. Аскерге чакырылганга чейинки даярдоодо да көйгөйлөрүбүз бар. Буга Билим берүү министрлиги жооптуу, бирок ал жакта да адистер жок. Аскердик комиссариаттар аскерге чакырылуучуларды талаптагыдай окушпайт. Бардык мугалимдердин айлыгы көтөрүлгөн, бирок мектептерде аскердик инструкторлор болгон эмес. Ошондуктан бизде армияда башаламандык болуп, ата-энелер балдарын ал жакка жөнөтүүдөн коркушат. Жоокерлердин укугун коргой турган мамлекеттик орган керек.

Эске салсак, буга чейин катардагы жоокер Бекзат Эсенбековдун жакындары Өзгөчө кырдаалдар министрлигинде кызмат өтөп жаткан жигит прапорщик тарабынан катуу сабалганын билдирген. Табарсыгы жарылып, ички органдарынан жаракат алган жигит ооруканага жеткирилген. Аскердик бөлүктүн жетекчилиги окуяны бир нече күн жашырган.

Бүгүн жоокерди сабаган деп шектелген прапорщик кармалганы белгилүү болду. Бул тууралуу Башкы прокуратурадан кабарлашты. Аталган факты боюнча “Кызмат абалынан кыянаттык менен пайдалануу” беренеси боюнча кылмыш иши козголгон.

Бишкек гарнизонунун аскер прокуратурасы тарабынан кылмыштын жагдайларын, ошондой эле аталган аскер бөлүгүнүн аскер кызматчысы тарабынан «дедовщина» фактыларын аныктоо боюнча бир катар тергөө иш-чаралары жүргүзүлүүдө.

Ошол эле маалда Өзгөчө кырдаалдар министринин орун басары Урматбек Шамырканов маалымат жыйынында ведомство кызматтык иликтөө жүргүзүп жатканын билдирди.
Анын айтымында, офицерлер менен прапорщиктерди кошкондо алты адам ээлеген кызматынан бошотулду.

Сүрөт www