Министрлер кабинети экстремизмдин, терроризмдин жана дискриминациянын алдын алууга жалпыга маалымдоо каражаттарын тартууну пландаштырууда

Министрлер кабинети тарабынан коомдук талкууга сунушталган 2023-2027-жылдарга экстремизмге жана терроризмге каршы аракеттенүү боюнча Программанын концепциясынын пункттарынын бири экстремизмдин, терроризмдин жана этностук жана диний негиздеги басмырлоонун алдын алууга массалык маалымат каражаттарын тартуу болуп саналат.

Медиа-эксперт Турат Акимов Vesti.kg сайты менен болгон маегинде бул демилге эки тараптуу жана өлкөдөгү маалымат каражаттарынын сапатын жакшыртып, Кыргызстандагы сөз эркиндигинин абалын курчутушу мүмкүн деп эсептейт.

- Идея практикалык жана ага акча бөлүнсө ишке ашса болот, - деди ал. - Бул бир жагынан Кыргызстандагы маалымат каражаттары үчүн плюс болот. Ал жерде пландалган тренинг журналисттер үчүн пайдалуу болот. Ал жерде курстарды, лекцияларды угуңуз. Экстремизмди жана терроризмди алардын көрүнүштөрүнө каршы натыйжалуу күрөшүү үчүн түшүнүү. Экинчи жагынан, келишимдерди түзүүгө мажбурлашса, журналисттерди информатор катары пайдаланып, алар менен кызматташуудан баш тартса кылмыш ишин козгошсо, анда бул анча жакшылыкка алып келбейт.

Эксперттин айтымында, бүгүнкү күндө фактыларды текшерүү багытында журналисттерди маалымат менен иштөөгө үйрөтүү маанилүү.

«Алар көп учурда алынган маалыматты туура текшербей туруп жаңылыктарды жайгаштырышат», - деди ал. - Натыйжада бул, анын ичинде эл аралык деңгээлдеги кыйынчылыктарга алып келет. Мисалы, Кабулда “Аль-Каиданын” лидери Айман ал-Завахирини жок кылуу үчүн Кыргызстандын аймагынан учурулган делген дрондор сыяктуу. Бул бир жолу Пакистандын англис тилдүү Dawn басылмасы тарабынан жазылган. Биздин элчиликтин төгүндөөсүнөн тышкары, биздин ЖМКлар башка эч кандай маалымат жарыялаган жок.

Эл бул эмне деген маалымат экенин, кантип төгүнгө чыгарарын билбейт. Андыктан журналисттерди издөө, таба билүү, аны текшере билүү да үйрөтүлсө жакшы болот. Албетте, концепциянын өзү башка социалдык маанилүү маалыматтар сыяктуу эле талкууга алынып, тегерек столдорго алынып, массалык маалымат каражаттарында чагылдырылышы керек. Кийин кимдир бирөө бир нерсе жазганы, бирөө кабыл алганы, анан журналисттердин суугунда калып калбасын деп.

Жалпы концепциянын алкагында экстремизм менен терроризмдин алдын алууга массалык маалымат каражаттарын тартуу долбоору министрлер кабинетинде коомдук угууга сунушталганын түшүндүрүп кетели. Мыйзам долбоорун иштеп чыгуучулардын айтымында, бул концепцияны ишке ашыруунун маанилүү аспектиси ыйгарым укуктуу мамлекеттик органдардын менчигинин түрүнө карабастан жалпыга маалымдоо каражаттары менен өз ара аракеттенүүсү болуп саналат. Ал Ички иштер министрлиги менен УКМКнын катышуусунда Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигинин кызматкерлери тарабынан иштелип чыккан медиа-план түрүндө чагылдырылат.

Авторлор маалымат саясатынын ачкычы терроризмге тиешеси бар адамдарды “даңазалоону”, ошондой эле этностук жана диний негиздеги басмырлоону болтурбоо менен ЖМКларда жана социалдык тармактарда экстремизмге жана терроризмге каршы туруу маселелерин объективдүү, туура чагылдыруу экенин белгилешет.

Михаил Готфрид
Сүрөт www