Тилек Токтогазиев: Мен жаңы кызматты тартып кете алам деп сөз берем

Тилек Токтогазиевдин Айыл чарба министри кызматына дайындалганы жөнүндөгү кабар көпчүлүк кыргызстандыктар үчүн жагымдуу сюрприз болду. Ак үйдү тартып алгандан кийин, анын бийик дымактары көрүнүп калды - ал убактылуу өкмөттүн башчылыгына олуттуу талап кылды. Анын ниетин көптөгөн жаштар, ошондой эле улуу муундун адамдары колдогонун белгилей кетүү керек.

Бирок, Токтогазиев мындай жооптуу жумушта жетиштүү тажрыйбага ээ эмес деп эсептегендер болгон, анткени ал али жаш болчу.

Айыл чарба министрлигинин учурдагы жетекчиси үчүн октябрь окуясы көп болду -
парламенттик шайлоодогу күрөш, митингдерге активдүү катышуу, башына таш тийип, эми өкмөттө жаңы орун.

Vesti.kg сайтынын журналисти Тилек Токтогазиев менен анын жаңы тармактагы пландары, Садыр Жапаров өзүн министрдин кызмат ордуна талапкерлигин коюуга кантип чакыргандыгы жана башка көптөгөн нерселер жөнүндө сүйлөштү.

- Тилек, сизди министр болуп дайындалышыңыз менен куттуктайм. Депутаттар сиздин талапкерлигиңизди жактырбай калат деген кооптонуу бар беле?

- Чоң рахмат. Парламенттен мени колдойт деген үмүт бар болчу, алардын мага суроолору бар экендигин билип, жолугушууга даярданып келүүм керектигин түшүндүм. 2012-жылдан бери мен айыл чарба тармагында иштеп келе жатам жана буга чейин мамлекеттик кызматкерлер менен активдүү өз ара аракеттенип, аларга өзүмдүн идеяларымды сунуш кылдым, тилекке каршы, алардын көпчүлүгү өтпөй калды, аларга көңүл бурулбай калды.

- Бул сиздин мамлекеттик кызматка биринчи жолу барышыңыз. Биринчи кезекте эмнеге көңүл бурасыз?

- Биринчиден, мен пресс-конференция берем. Ошол эле учурда жумушка көңүл буруу керек. Биз дыйкандарды кооперативдерге жана ассоциацияларга бириктирүү боюнча долбоорду баштайбыз, андан кийин бардык процесстерди санарипке өткөрүп, кайра иштетүүгө чыгарабыз. Жогоруда айтылгандардын бардыгына мыйзам чыгаруу инструменттери аркылуу жетишүү керек. Менин милдетим - дыйкандардын табигый түрдө биригүүгө түрткү болушу үчүн, алар менен маалымат бөлүшүү үчүн баарын жасоо. Ошондой эле кайра иштетүүчү ишканаларды ачуунун үстүндө иштөө керек - алар тышкы рынокторго сатууда көйгөй жаратпашы керек.

Дыйканга эмне керек? Жогорку киреше. Анын кирешеси эки нерседен турат. Биринчиден, дыйкандын өндүрүмдүүлүгү. Биздин милдет - өндүрүмдүүлүктү жогорулатуу үчүн жаңы технологияларды киргизүү. Биздин өндүрүмдүүлүктүн өсүш потенциалы көптөгөн тармактарда кыйла жогору. Экинчиден, бул бааны турукташтыруу. Башкача айтканда, дыйкан банкрот болушу мүмкүн деп чочулабайт. Ал үчүн өндүрүлгөн товарлар чирип кетпеши үчүн жаңы сатуу базарларын ачуу керек.

Соода мамилелерине көңүл буруу, башка өлкөлөр менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзүү маанилүү. Жакынкы аралыкта иш-аракеттерибиздин деталдуу планын коомчулукка тартуулайбыз.

- Буга чейин министрликтин жамааты менен тааныштырдыңызбы?

- Азырынча эмес, мен чалуу күтүп жатам.

- Эми өткөн окуяларды эстейли. Сиз экөөңүз техникалык премьер-министрлик кызматка ат салышып жатканда, учурдагы президенттин милдетин аткаруучу Садыр Жапаров менен атаандаштык деп айтсак болот. Анын сизди министрдин креслосуна атаандашууга чакырганына көпчүлүк таң калышты. Сиз бул жөнүндө кандай ойдосуз?

- Жапаровдун министрдин кызмат ордуна өзүнүн талапкерлигин көрсөтүү сунушу эң башында эле айтылган. Ал өз сунушун кызматка киришкенге чейин айткан. Мени айыл чарбасын көтөрүү үчүн каалады. Ал тургай, ал бул тууралуу бир нече жолу маектеринде айткан.

- Министрдин орду жөнүндө ал сиз менен кантип жана качан сүйлөшкөнүн кененирээк айтып берсеңиз?

- Биздин жолугушуу эртеси күнү эртең менен болду. Анын жардамчысы мага чалды, биз анын кеңсесинде жолугуп, баарын талкууладык. Бөлүнүүнү токтотуп, экономиканын өнүгүшү жана республиканын кризистен чыгышы үчүн биригүү керек деп макулдаштык. Ал мага карт-бланш берди.

- Ошентсе да, жакында эле сиз баррикадалардын эки тарабында болдуңуз. Анын үстүнө сизге таш ыргыткан Жапаровдун тарапкерлери болгон деген божомол бар, андан кийин сиз ооруканага жатып калдыңыз ...

- Бул жерде бир аз башкача окуя болду. Ошол учурда биз саясий белгисиздиктин абалында болуп, бардыгы бизди мыйзамдуу каналга киришибизди каалашты. Бир топ адам адамды коюп, ал мындан ары премьер-министрмин деп жарыялаган болсо, анда бул мыйзамдын чегинен чыккан нерсе. Менде деле ошондой. Парламенттин макулдугусуз мен техникалык премьер-министр боло алган жокмун. Биз өз кезегибизде Жогорку Кеңешке кысым көрсөткүбүз келген жок, кворумга жетишкенге аракет кылдык. Сиз эки жолу керектүү депутаттарды чогултууга аракет кылганыңызды билсеңиз керек, бирок андай болгон эмес. Айрым окуялардан кийин саясий күчтөр сүйлөшүү столуна отуруп, Садыр Жапаровдун талапкерлигин колдоо керек деген чечимге келишти.

- Социалдык тармактардын колдонуучулары эки лагерге бөлүнүштү. Айрымдары кубанычын жашырбай, сизди колдоп жатышат, анткени Айыл чарба министрлигин жаш кадр жетектейт, башкалары мамлекеттик кызматта тажрыйбанын жоктугун белгилешет. Сиздин сынчыларыңызга кандай жооп берет элеңиз?

- Менимче, бул чындыгында кемчилик эмес, ал тургай артыкчылык. Биринчиден, министр бул административдик кызмат эмес, саясий кызмат. Административдик кызмат ордуна иштөө тажрыйбасы болушу керек. Саясий позицияда реформаларды, жалпы көз карашты, энергияны жүргүзүү маанилүү. Мени ушул тармактын өнүгүшүнө түрткү бере турган ири реформалар кызыктырат. Билбейм, убакыт көрсөтөт. Балким, мени татыксыз деп эсептегендер туура айтат. Баардыгы мага жана менин иш-аракетиме байланыштуу. Башкасын далилдөөгө аракет кылам. Жаңы муундагы менеджерлер жаш курагына карабастан, натыйжаларын көрсөтө алышат.

- Терс пикирлер сизди капа кылбайбы?

- Менин сын-пикирлерди жакшы кабыл алам. Ар бир адам өз пикирин укуктуу. Элдин айткандарына көңүл бурсам, эч нерсе кыла албайм. Мен айыл чарба тармагын өнүктүрүүнүн көз-карашына, стратегиясына жана пландарына көбүрөөк көңүл бурам. Мен жер айдайм деп убада берем, натыйжасы мамлекеттин жалпы экономикалык абалына да байланыштуу болот. Азыр абдан оор мезгил.

Элдос Казыбеков
Сүрөт www