Тоо-кен компаниялары: токтоп калуулар мамлекеттик бюджеттин кирешелерине чоң таасирин тийгизет

Жер казынасын пайдалануучулардын компанияларынын жетекчилери  Президент Садыр Жапаровго ишканалардын токтоп калуу көйгөйүн чечүү өтүнүчү менен кайрылышты .
Билдирүүнүн тексти:

«Урматтуу Садыр Нургожоевич,

Жер казынасын пайдалануучу компаниялар урматтоолорун билдиришет жана тоо-кен ишканаларынын токтоп калуу маселесин чечүү зарылдыгына байланыштуу кайрылышат.

2020-жылдын 6-7-октябрында кендердеги тоо-кен компаниялары өндүрүштүк жайларга кирип барышкан агрессивдүү жергиликтүү тургундардын топтору менен кагылышып, өндүрүштү токтоосуз токтотууну жана чет өлкөлүк жарандарды жана кызматкерлерди алып кетүүнү талап кылышкан. Талаптар аткарылбаса, өзүн-өзү, буюмдарды, погром техникаларын, жабдууларды жана башка мүлктөрдү өрттөп кетүү коркунучу жаралган. Жерүй кениндеги кымбат баалуу техникалардын, жабдуулардын өрттөлгөндүгүнө жана тонолгонуна бүтүндөй өлкө жана дүйнө коомчулугу күбө болушту. Чет элдик инвестор дагы, жергиликтүү подрядчиктер дагы жабыркады.

Адамдардын айрым топторунун өтүнүчү боюнча, ошондой эле чыр-чатактарды алдын алуу, кызматкерлеринин өмүрүнүн жана ден-соолугунун коопсуздугун камсыз кылуу жана кийинки баш аламандыктарды болтурбоо максатында бир катар алдыңкы компаниялар өндүрүш ишин токтотууга аргасыз болушкан.

Тыныгуу мезгилинде талаага мезгил-мезгили менен жергиликтүү тургундар келип турушту, алар өзүнчө талаптарды коюп жатышты.

Компаниялар компаниянын кызматкерлеринин көпчүлүгү Кыргыз Республикасынын жарандары экендигин жана жумушка орноштуруу боюнча бардык маселелер Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык чечилгендигин ишендиргиси келет. Жергиликтүү активисттер тарабынан республиканын башка региондорунун жашоочуларын жумуштан кетирүү жана алардын ордуна жергиликтүү тургундарды алуу боюнча талапты компаниялар мыйзамдуу деп эсептей алышпайт. Кызматкерлердин бардыгы Кыргыз Республикасынын жарандары.

Инвесторлор өз ишинде ачыктык жана айкындуулук принциптерин жетекчиликке алышат жана жумушка алууда Кыргыз Республикасынын эмгек мыйзамдарынын талаптарын так сакташат.

Жер казынасын пайдалануучу компанияларга Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу Өнөр жай, энергетика жана жер казынасын пайдалануу боюнча мамлекеттик комитеттен 20.10.2020-ж. № 04-5 / 9409 ишканасын ишке киргизүү жөнүндө, мүлктүн коопсуздугун  камсыз кылууга даярдыгы жөнүндө кат келип түшкөн. Биринчи вице-премьер-министрдин төрагалыгы астында өткөн Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн Аппаратынын (20.10.2020-ж., 24.10.2020-ж.) Жыйындарынын жыйынтыгы боюнча, мамлекеттик органдарга коопсуздукту камсыздоо жана тоо-кен ишканаларын ишке киргизүү, жер-жерлерде чалгындоо аралык комиссиянын түшүндүрүү иштерин жүргүзүү боюнча протоколдук тапшырмалар берилди.

Кызматкерлердин коопсуздугун жана өндүрүштүк иш-аракеттерди камсыз кылуу жөнүндө Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн кепилдиктеринен кийин, жер казынасын пайдалануучулар өндүрүштү баштоого жана кызматкерлерди өндүрүш объектилерине жеткирүүгө даярдык көрүүнү баштоого аракет жасашты, буга жергиликтүү калктын бирдей уюшкан топтору тоскоолдук кылышты.

Мамлекеттик органдардын ведомстволор аралык комиссиясы талаага чыгып, ушул жылдын 26-28-октябрында Чаткал, Ала-Бука аймактарында жергиликтүү калк менен жолугушууларды өткөрдү. Талаадагы ар кандай мамлекеттик органдардын өкүлдөрүнүн жергиликтүү тургундар менен ведомстволор аралык комиссиясынын бардык жолугушуулары үзгүлтүккө учурап, жергиликтүү активисттер өндүрүштү токтотуу жана кызматкерлерди кызматтан кетирүү талабын коюшкан. Компаниялар өндүрүш процесстерин баштоо процессин токтотууга аргасыз болушкан.

Тоо-кен тармагына инвестиция салган акционерлер, инвестиция үчүн каражат (насыя) берген финансылык институттар, жер казынасын пайдалануучулар учурдагы кырдаалга, тартиптин жоктугуна жана мыйзамдуулукка тынчсызданып жатышкандыгын маалымдайбыз. Компаниялар өндүрүш пландарын кайра карап чыгууга аргасыз болушат, машиналарды жана жабдууларды оңдоодо жоготууларга учурашат, кызматкерлердин негизги бөлүгү жумушка кирише алышпайт. Ошол эле учурда, компаниялар тышкы насыялар боюнча милдеттенмелерин алууну улантууда.

Пандемия жана мамлекеттик бюджеттин тартыштыгы мезгилинде бюджетти түзүүчү ишканалардын токтоп калуусу жергиликтүү бюджеттердин кирешелерине чоң таасирин тийгизерин белгилейбиз. Республиканын бюджети октябрь айындагы кирешесин жоготуп жатат, анткени ай бою ишканалар аргасыздан турушкан, жана бул мугалимдердин, мамлекеттик кызматкерлердин эмгек акысы, пенсия жана жөлөк пулдар.

Алыскы чек ара аймактарындагы тоо-кен ишканаларынын ишинин аркасында, ишканалар иштеп жаткан, дотацияда калган жана республикада эң бай болуп саналган айрым айыл өкмөттөрү жолдорду куруу жана оңдоо, социалдык курулуш жана ремонт иштерине регионалдык фонддордун каражаттарын багыттап, колдоно алышат. объектилер. Көптөгөн айылдарда электр энергиясы жана суу менен камсыздалган, кээ бир айылдарда облус борборлору менен байланыштыруучу жолдор болгон эмес жана алар республика менен чектешкен башка мамлекеттердин анклавдары болуп калышы мүмкүн. Тоо-кен ишканаларында иштегендердин эмгек акысы мамлекеттик кызматкердин орточо эмгек акысынан жогору.

Тоо-кен ишканаларынын эсебинен чечилген көптөгөн маселелер унчукпайт же калк үчүн ММКларда таптакыр чагылдырылбайт. Тоо-кен казып алуу ишканаларындагы учурдагы кырдаал мамлекет башчы тарабынан жарыяланган, Кыргыз Республикасында бизнести коргоого жана жагымдуу инвестициялык шарттарды түзүүгө багытталган саясаттын кадырын түшүрүүдө.

Урматтуу Садыр Нургожоевич,

Тышкы жана ички инвестициялар Кыргыз Республикасынын экономикасына тартылган инвестицияларды коргоо үчүн кепилдиктерди талап кылат. Инвесторлор инвестиция тартууга тоскоолдук кылган кызмат адамдары жана башка адамдар, мамлекеттик, муниципалдык, жеке менчикти мыйзамсыз басып алуу чараларын көрүп, анын ичинде алардын ишине кийлигишүү, уюмдардын кадр маселелерин чечүү же ушул иш-аракеттерди жүзөгө ашырууга башка адамдарга көмөктөшүү үчүн кылмыш жана жарандык иш алып бараарына ишенгиси келет. - Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык мыйзамдуу жоопкерчилик.

Азыр тоо-кен ишканаларынын өндүрүштүк иш-аракеттери токтотулду жана учурдагы шарттарда өндүрүш ишин жандандыруу толугу менен тиешелүү эмгек шарттарын жана коопсуздук кепилдиктерин камсыз кылууга байланыштуу. Сиз тараптан жана бардык мамлекеттик жана укук коргоо органдары тараптан, аймактарда тартипти орнотуу боюнча чаралар көрүлөт жана жакын арада бардык ишканалардын ишин жандандырууга шарттар түзүлөт деп ишенебиз. "

Кайрылууга «Фулл Голд Майнинг» ЖЧКнын президенти Ли Яохуй, «Чаарат ЗААВ» ЖАКтын президенти Д.К.Вахабов, «Кичи Чаарат» ЖАКтын башкы директорунун орун басары Дин Ченян, «KAZ Minerals Bozymchak» ЖЧКсынын башкы директору Тулекеев И.В. , "Вертекс Голд Компани" ЖЧКсынын башкы директору Баялинов А.А. жана Эти Бакир Терексай ЖЧКсынын башкы директору Вели Гокдере.

Сүрөт www