Садыр Жапаров бийликке кантип келген (видео)
Кыргызстандын тарыхына таасир берген "Октябрь" окуялары бир видеодо
2020-жылдын октябрь айы Кыргызстанда эсте калаарлык окуяларга бай болду . Туура бир ай мурун аянтка жарандар парламенттик шайлоонун алдын ала жыйынтыгына нааразы болуп жокко чыгарышты.
Vesti.kg сайты өткөн айда тарыхый окуялар кандайча өнүккөнүн эстеп көрүүнү чечти.
Ошентип, 4-октябрда парламенттик шайлоо болуп, жыйынтыгында белгилүү үч бийликтеги партиялар - "Биримдик", "Мекеним Кыргызстан" жана "Кыргызстан" жеңишке жетишти. Оппозициялык ассоциациялар ЖКга кирүү үчүн талап кылынган 7% босогодон өтө алышкан жок.
Жеңилгендер нааразы болуп, колдоочуларын чогултуп, 5-октябрда Бишкекте тынчтык митингине чыгышты. Трибунадан чыгып сүйлөгөндөрдүн ураандары окшош: шайлоону жараксыз деп табуу жана аларды кайрадан өткөрүү. Түштөн кийин Ала-Тоо аянтындагы нааразычылык акциясын тынч деп атоого болот: адамдар таштандыларды өзүлөрү артынан тазалап, келген ар бир адамга медициналык бет кап жана кол кап таркатышты. Бирок караңгы кирээри менен кырдаал кескин начарлап кетти: демонстранттар Ак үйдү көздөй бет алышты. Укук коргоо органдарынын кызматкерлери менен узак кагылышуудан кийин, митингчилер Жогорку Кеңештин тосмосун ашып өтүүгө жетишти. Агрессивдүү элди таркатуу үчүн, коопсуздук күчтөрү гранаталарды жана көздөн жаш агызуучу газдарды колдонушкан, бирок бул адамдарды көпкө чейин токтото алган жок.
5-октябрдан 6-октябрга караган түнү Ак үй алынды. Басып кирген жарандар документтерди терезелерден ыргытып, президенттин кеңсесинде сүрөткө түшүп, сүрөтүн тебелеп, андан кийин бир нече кабатка өрт коюшкан. Бир аздан кийин милициялар каршылык көрсөтпөй багынып беришти - УКМКнын дарбазалары дагы талкаланып, экс-президент Алмазбек Атамбаев СИЗОдон бошотулду. Ыңкылаптын артынан башка белгилүү адамдар дагы камак жайларынан чыгып кетишти: Сапар Исаков, Фарид Ниязов, Садыр Жапаров, Равшан Джээнбеков ж.б.
6-октябрь. Негизги жана анча-мынча кызматтарга өзүн-өзү дайындоонун толкуну бүткүл өлкөнү каптады. Жок дегенде бир аз мыйзамдуулукту сактап калган ЖКнын депутаттары Достук мейманканасында чукул жыйынга чогулушту. Кийинчерээк спикер Дастан Жумабеков менен премьер-министр Кубатбек Боронов кызматтан кетишкени белгилүү болду. Парламентарийлер бир добуштан Садыр Жапаровду жоошутуп премьер-министр кылып шайлашты, ал эми Мыктыбек Абдылдаев кыска мөөнөткө жаңы спикер болду.
7-октябрь. Узак убакыттан кийин Оштун качкын экс-мэри Мелис Мырзакматов Кыргызстанга кайтып келди. Жаңы Координациялык кеңеш түзүлүп, ал "Достук" мейманканасында бекитилген өкмөттү тааныган жок. Митингчилер техникалык премьер-министр кызматына Тилек Токтогазиевди көрсөтүштү. Оппозициячыл депутаттар өкмөт үйүндөгү жыйынга чогулушту. Бул учурда имаратты Садыр Жапаровдун тарапташтары курчап алышкан. Кийинчерээк Тилек Токтогазиев алар менен терезеден сүйлөшүүлөрдү жүргүзгөн. Эл өкүлдөрү келип түшкөн коркутуулар жөнүндө маалымат беришти. Коопсуздук максатында, алар өкмөттүн имаратынан чыгып, жолугушууну башка жерде улантууга аргасыз болушкан. Кечинде Ош облусунун Кара-Суу районунун мурдагы акими Тилек Матраимов Анжиян шаарында кармалганы белгилүү болду.
8-октябрь. Ош шаарында Сооронбай Жээнбековду колдогон митинг өттү. Ал арада Садыр Жапаров өкмөткө келди. Ал жактоочуларына президент кызматтан кетүүгө даяр экендигин билдирди. Бирок кийинчерээк, мамлекет башчынын басма сөз катчысы Толгонай Стамалиева бул маалыматты төгүндөөгө шашылды.
9-октябрь. Төрт оппозициялык партия премьер-министр кызматына Өмүрбек Бабановдун талапкерлигин көрсөттү. Сооронбай Жээнбеков премьер-министрди жана өкмөттү кызматтан кетирүү жөнүндө жарлыкка кол койду. Ал ортодо Бишкектин ар кайсы бурчтарында оппозиция лидерлери өз тарапкерлерин чогулта баштады. Алар жолугуп, Ала-Тоо аянтын көздөй бет алышты. Президент Бишкек шаарында өзгөчө кырдаал жарыялады. Коменданттык саат киргизилди. Борбордук аянтта Садыр Жапаровду колдогон адамдар Алмазбек Атамбаевдин, Өмүрбек Бабановдун жана башкалардын нааразычылыгына келишти. Провокациялар башталды. Атамбаевге, Бабановго жана Исаковго кол салуулар болгон. Саясатчылар трибунадан кетиши керек болчу. Андан кийин ок атылды: белгисиз адамдар мурдагы президенттин унаасына ок чыгарышты. Андан кийин Өмүрбек Бабанов менен Сапар Исаков дагы алардын унаалары окко учкандыгын билдиришти. Кечинде Садыр Жапаровдун тарапкерлери Жеңишти Эски аянтта майрамдай башташты.
10-октябрь. Кайрадан Өкмөт үйүнүн жанындагы митинг. Аскерлер Ала-Тоо аянтына тартылды. Атайын аскерлер Алмазбек Атамбаевдин үйүнө келишти. Ал арада депутаттар Ала-Арча мамлекеттик резиденциясына жолугушууга чогулушту. Улуттук коопсуздук мамлекеттик комитети Алмазбек Атамбаевди, Канат Сагымбаевди, Дамир Мусакеевди жана Фарид Ниязовду массалык башаламандыкты уюштургандыгы үчүн кармады. ЖКнын спикери Мыктыбек Абдылдаев кызматтан кетти. Садыр Жапаров расмий түрдө министрлер кабинетин жетектеген. Курсан Асанов кармалган.
11-октябрь. Курманбек Бакиев Беларуссиянын телеканалына берген маегинде Кыргызстандагы кырдаалга токтолуп, бийликтин чексиз алмашуусу эч жакка алып келбестигин белгиледи.
13-октябрь. Депутаттар кезексиз жыйынга чогулушту. Парламенттин спикери болуп Канатбек Исаев шайланды.
14-октябрь. Садыр Жапаров бир катар мамлекеттик органдардын жетекчилерин алмаштырды. Сапар Исаков менен Албек Ибраимов колонияга кайтып келишкен жок. Алар жаңы иштерди козгоп, издөөдө жүргөндөрдүн тизмесине киргизишти. Ал арада Эски аянтта митингге чыккандар президенттин кызматтан кетишин талап кылышты. Кечинде Садыр Жапаров нааразы болгондорго президент менен сүйлөшүүлөр эч кандай натыйжа берген жок деп айтты.
15-октябрь. Эски аянтта митинг. Жапаровдун айрым тарапташтары Ысык-Көл мейманканасынын жанына чогулушту. Өкмөт үйүнүн жанындагы митингчилер аларга автобустар менен барууну чечишти. Алар президенттин кызматтан кетишин талап кыла беришкен. Түшкү тамактан кийин мамлекет башчынын басма сөз кызматы Сооронбай Жээнбеков кызматтан кетүү чечимин кабыл алгандыгын билдирди. Ал белгилегендей, ал бийликти карманбайт жана Кыргызстандын тарыхында кан төккөн президент катары калууну каалабайт. Президенттин милдетин парламент төрагасы Канатбек Исаевге өткөрүп бериш керек болчу. Садыр Жапаровдун тарапташтары эми Исаевдин кызматтан кетишин талап кылып митингди улантышты. Кечинде торага бийликтен баш тартканы белгилүү болду.
16-октябрь. Чиновниктер Ала-Арча резиденциясындагы тагдыр чечүүчү жолугушууга чогулушту. Парламент Бишкектеги өзгөчө кырдаалды алып салуу чечимин кабыл алды. Жолугушууда Сооронбай Жээнбеков тарых жана убакыт учурдагы окуяларга өз баасын берет деди. Андан кийин экс-президент кол чабуулар менен залдан чыгып кетти.
Ушундайча Кыргызстанда бийлик алмашып, өлкө бүгүнкүдөй абалга келди ...
Медина Купсулдаева
Видео Vesti.kg
Фото www