Аида Касымалиева: Октябрь айында эркектер- депутаттар жыйынга корккон абалда кантип келгенин көрдүм

Жогорку Кеңештин биринчи вице-спикери Аида Касымалиева "Саясий Коктейл" Youtube каналына берген маегинде Октябрь окуяларындагы депутаттарды коркутуп-үркүткөндүгү, көптөгөн саясатчылардан кантип көңүлү калгандыгы жана эмне үчүн бир нече жолу мандатын тапшырмакчы болгонун айтып берди.

Төраганын орун басары ар дайым парламентаризмди жактап келгенин, ошонун аркасында журналистикадан парламентке келгенин белгиледи.

«Мен саясатка жаңы кириштим. 4-октябрдагы окуялардан кийин, мен принциптерди ар тараптан унутуп, позициясын биринен экинчисине алмаштырган, уят деп эсептебеген саясатчылардан биринчи жолу көңүлүм калды деп айта алам. Албетте, буга кабатыр болгон жеке адамдар бар. Бирок басымдуу көпчүлүк Жогорку Кеңешке дагы келбейт. Кандайдыр бир жерге кол коюу керек болгондо, алар өзүлөрүнүн кызыкчылыгы үчүн окубастан, же өз ара келишип алышпай, массалык түрдө кол коюшат.

Шайлоо алдында боштук болбошу үчүн, биз парламенттин мөөнөтүн узарттык. Бирок Жогорку Кеңеш негизги чечимдерди кабыл алуу борбору боло алган жок. Бейшемби күнү мен командировкадан, Оштон кайтып келдим. Көрсө, Гүлкан Молдобекова менен Кожобек Рыспаев кол топтой башташыптыр. Залда алардын кантип сүйлөшкөнүн, кол топтоосун көрүнүп турат. Алгач жол-жобосун караш керек. Бул кол коюу менен чечилбейт. Регламентте биз дагы деле ошол эле КСДП фракциясындабыз. Бул маселе алгач фракциянын ичинде чечилиши керек, андан кийин бул маселе жыйындын күн тартибине коюлушу керек. Мен креслогокызыккан жокмун », - деди ал.

Касымалиеванын айтымында, Октябрь окуялары учурунда ал мамлекетти бир күн башкаргандыгын түшүнгөн.

«Андан кийин спикер шайланды. Мыктыбек Юсупович кетти. Ошол кезде премьер-министр болгон адам бул кызматты ээлей элек болчу. Кворум болгон жок. Бул Садыр Жапаровго пайдалуу болду. Ал кызматына мыйзамсыз киришмек. Кимдир бирөө жоопкерчиликти алып, өлкөдөгү кырдаалды турукташтырышы керек болчу. Ар кандай топтордун лидерлери өз ара урушуп кетиши мүмкүн. Ошол күндөрү мен биринчи вице-спикер катары баардыгын мыйзамдуулукка чакырдым. Эки-үч жолу мандатымды тапшыргым келди. Мисалы, бул 15-октябрда, Сооронбай Шарипович кетип жатканда, андан кийин парламенттин мөөнөтүн узартуу, референдум өткөрүү жөнүндө чечим кабыл алынганда болгон. Бирок, ушундай ойлор менен парламентке келе жатып, бул жоопкерчиликсиз болорун түшүндүм. Парламентте болуу мүмкүнчүлүгүнө ээ болуп, саясий кырдаалга таасир этишим керек экендигин түшүндүм.

Азыр вице-спикер болуунун эч кандай мааниси жок. Мандат башка маселе. Эл дагы бизде парламент бар деп сезишпейт. Интригалар пайда болгондо ачууланасыз. Бардык кызмат орду регламенттин чегинде болушу керек экендиги принципиалдуу маселе. Бул уят иш. Эгерде ар бир адам бул посттон кетүүнү суранса, анда суроо анчалык деле маанилүү болмок эмес. Бул күрөшүү үчүн позиция эмес ”, - деди вице-спикер.

Төраганын орун басары Мыктыбек Абдылдаев менен Сооронбай Жээнбеков кызмат ордун куру калтырып кеткенин айтты.

«10-октябрдагы жыйында коркутуп-үркүтүү башталды. Урмат Самаев мени сабайм деп түз айткан жок. Бирок коркутуп-үркүтүү актысы болгон. Мен коркпойм. Депутаттарды күч менен алып келишти, аларды өз кызыкчылыктарын көтөрүүгө чакырышты. Ошол күндөрү көпчүлүк коркуп (жолугушууга) келишкен деп айта алабыз. Айрыкча депутаттар эркектер. Аялдар кайраттуулугун көрсөтүп, өз позицияларында турушту. Ошол эле учурда бизнеси бар депутаттар өз позициясын көрсөтө алган жок. Эртеси парламентке келгим келген жок. Азыр бардыгы эч нерсе болбогондой жүрөт. Бирок ал күндөр менин көз алдымда: алар кандайча коркушту, кандай өзгөрүштү. Эгерде алардын жок дегенде айрымдары өз позицияларын өзгөртпөсө, анда мамлекетте абал бир топ жакшырмак ”, - деп сөзүн жыйынтыктады Касымалиева.

Сүрөт www