«Ачуулануу пайдасыз. Эл саясый элитадан тажады, ал эми Садыр Жапаров өзүбүздүн жигит "
Ошол эле учурда, кийинки парламент "Чимкириктен" дагы жаман болуп, бийликтегилердин көңүлү кала берет деген чочулоолор бар
Кыргызстанда кезексиз президенттик шайлоо таза өттү, эл чын эле барып Садыр Жапаровго добуш берди. Мындай пикирин саясат таануучу Марс Сариев Vesti.kg менен бөлүштү.
- Шайлоонун жыйынтыгынан таң калбайм, анткени, көпчүлүк жарандар - Жапаров башка талапкерлерге караганда чоң артыкчылыкка ээ болорун бардыгы түшүнүштү, - деди ал. - Бул шайлоонун феномени - кыргызстандыктар жөн гана саясий элитадан тажады, ал эми Садыр Жапаров өзүбүздүн жигит.
Марс Осмонкулович белгилегендей, шайлоонун жеңүүчүсү биринчи кезекте аймактардагы шайлоочуларга туура келет.
- Буга сандар күбө, Бишкекте алар бир аз төмөн, - деп түшүндүрдү эксперт. - Ал эми бул шайлоого катышкан шайлоочулардын саны, чындыгында, канча адам парасыз шайлоого барса болорун көрсөттү. Бул жердегилер бекер тамакты жакшы көрүшөт, бирок бул жолу алар эч нерсе көтөрүшкөн жок. Ошентсе дагы шайлоо таза өткөнү айдан ачык. Ал тургай одоно мыйзам бузуулар болгон жок. Демек, массалык баш аламандыкты күтүүгө болбойт - Жапаровдун жеңиши өтө эле ачык. Ачуулануу жөн эле пайдасыз.
Өз кезегинде дагы бир саясат таануучу, профессор Айнура Арзыматова дагы шайлоо таза өттү деп эсептейт.
"Бул шайлоолор болуп көрбөгөндөй болуп калды - бул добуштарды сатып алуу жана административдик ресурстарды колдонуу болбогон биринчи жолу болуп жатат" деди ал Vesti.kg сайтына. - Демек, шайлоочулардын катышуусу салыштырмалуу төмөн болуп, жарандык милдетин аткарууга даяр жарандардын чыныгы санын көрсөттү. Добуш берүү жараянынын өзү таң калыштуусу тынч, мыйзам бузуулар аз болгон, дегеле ызы-чуу болгон эмес.
Айнура Атыгаевна кошумчалагандай, Садыр Жапаровго шайлоочуларды сатып алуу менен алектенүүнүн кажети жок, анткени эл чындыгында ага ишенет.
"Муну анын аймактарда жолугушуусу менен баалоого болот" деди ал. - Кыргызстандыктар орто саясаттан тажады. Адахан Мадумаров, Каныбек Иманалиев же Канат Исаев сыяктуу президенттикке талапкерлер элден тажады. Ал эми Садыр Жапаров шайлоочуларга уккусу келген нерселерин айтып берди. Бул жөнөкөй саясатчыны жакшы кылган нерсе - керектүү нерсени убада кылуу. Анан ал убадаларын аткарабы же жокпу, бул дагы бир суроо.
Шайлоонун жыйынтыгы боюнча мурдагы премьер-министр Феликс Кулов дагы өз пикирин билдирди.
"Кечээ мен президенттикке талапкерлердин айрымдары менен жолугушуп, телефон аркылуу сүйлөштүм" деп жазган ал социалдык тармактагы баракчасына. - Ооба, биринчиден, алардын эч кимиси буга чейин, андан дагы шайлоодон кийин октябрь төңкөрүшүн кайталоого аракет кылууну пландаштырган эмес. Мурда УКМК тарабынан жарыяланып жаткан болжолдонгон массалык баш аламандыктар жөнүндө маалымат эч кандай негизде болгон эмес жана болушу да мүмкүн эмес. Бул эскертүү болгон, ошондой эле алдын алуу үчүн эскертүү катары берилген. Атайын кызматтардын практикасы үчүн бул кадыресе көрүнүш. Коопсуз болгон жакшы. Экинчиден, бир катар талапкерлер добуш берүүнүн жыйынтыгын таанууга макул болбогондугу жана бул боюнча тиешелүү билдирүүлөрдү жана соттук териштирүүлөрдү даярдап жатышы табигый нерсе деп эсептесе болот. Бул дагы кадыресе көрүнүш, айрыкча, алардын айтымында, мунун жүйөөлүү себептери бар. "
Кулов буга чейин Садыр Жапаровго аны көрө албастыгын айткандыгын, анткени ал көптөгөн убадаларды бергенин жана карама-каршы убадаларды бергенин эскерди.
"Балким, калктын көпчүлүгүнүн аларга болгон ишенбөөчүлүгү шайлоодогу көңүл калууга жана шайлоого аз катышууга негиз болгон" деп сунуштады министрлер кабинетинин экс-башчысы. - Кандай гана болбосун, азыр кандай гана мыйзам бузуулар келтирилбесин, президент шайланат. Эгерде ал убадасын аткара албаса, анда ал болгон жана болбогон нерсенин бардыгын эстейт. Бул ар бир саясатчынын тагдыры. Мага Жапаров жагат, мага жакпайт дебейм, бирок өлкөнүн жашоосу бүгүнкү күндө андан көз каранды. Жоопкерчилик өтө чоң. Өлкөнүн экономикасы терең кризиске учурады, коом бөлүнүп-жарылды, бийликке болгон ишеним, шайлоодон кийин бардыгыбыз байкагандай жок болуп жатат ”.
Ошол эле учурда экс-премьер-министр адамдардын бийлик институттарына болгон көңүлү күч алышы мүмкүн деп эсептейт.
«Парламент, Жапаров айткандай, бир мандаттуу депутаттардын жарымы жана партиялык тизме менен шайлангандардын жарымы болот. Азырынча Жогорку Кеңеш 90 адамга чейин кыскарат деген кептер айтылып жүрөт. Демек, партиялык тизме боюнча 45 депутат болот, демек, ЖКга эң көп дегенде эки партия кирет жана, сыягы, алар өкмөттү колдошот. Ал эми 45 мандаттуу талапкерлердин арасында негизинен акча олигархтары болот. Жалпысынан, мындан ары Чимкирик парламенти эмес, Кустуркан парламенти болот. Демек, бийлик институттарынан көңүл калуу ого бетер күчөйт. "
Вероника Малышева
Сүрөт www