Бизнес Акыйкатчысынын орун басары: Кыргызстанда инвесторлорду коргоо боюнча мыйзам бар, бирок ал декларативдүү

Президенттин ишкердик субъекттеринин укуктарын коргоонун кошумча чаралары жөнүндө жарлыгы болуп көрбөгөндөй актуалдуу жана өз убагында кол коюлган. Мындай пикирин Бизнес Акыйкатчысынын орун басары Сергей Пономарев Vesti.kg менен бөлүштү.

"Биздин өлкөдө ишкердикти текшерүүгө мораторий киргизилгенине карабастан, бизнестен келген сигналдык  буга чейин эле тенденцияга айланган", - деди ал. - 2020-жылга карата статистика жок, бирок, 2019-жылдын маалыматтары боюнча, укук коргоо органдары тарабынан ишкердик текшерүүлөрү 300 пайызга өстү. Коңшу Казакстанда жүргөндө, акыркы 5 жылда мамлекет тарабынан ишкерлерге болгон басым 8 эсеге азайган. Натыйжада, Казакстан бизнес жүргүзүү боюнча дүйнөлүк рейтингде 25-орунда, ал эми биздин өлкө 80де гана турат. Өнүгүү стратегиясына ылайык, 2025-жылга чейин 40-орунга көтөрүлүү пландаштырылууда.

Пономарев ошол учурда ал Казакстанда расмий иш сапары менен жүргөнүнө карабастан, жарлыкка Садыр Жапаров шашылыш түрдө кол койгонуна көңүл бурду.

"Балким, мамлекет башчысы чет өлкөдө жүргөндө, аппарат документтин долбоорун даярдап жаткан, ага келгенден кийин дароо кол коюлган", - деди ал. - Бул дагы дем берген көрсөткүч.

Ошол эле учурда, Бизнес Акыйкатчысынын орун басары ишкерлер арасында ишкердик укуктарын коргоо жаңы Конституцияда так жазылат деп үмүттөнүп жатышканын кошумчалады.

"Учурдагы Негизги Мыйзамда жеке менчик кол тийгис деген норма бар, бирок мен ишкерлер менен инвесторлордун укуктары так көрсөтүлүшүн каалайм" деди ал. - Кыргызстанда инвесторлорду коргоо боюнча мыйзам бар, бирок декларативдүү. Жана бул документ 20 жылдай мурун кабыл алынгандыгына карабастан, иш жүзүндө ал иштей элек.

Эскерте кетсек, Садыр Жапаров “Ишкердик субъекттерин коргоо боюнча кошумча чаралар жөнүндө” жарлыкка кол койгон. Мамлекет башчысы укук коргоо органдарына жарандык административдик жол-жободо чечилүүгө жана жарандык жана экономикалык соттордо каралууга тийиш болгон экономикалык кылмыштар боюнча кылмыш ишин козгоону жана тергөөнү токтото турууну сунуш кылды.

Өз кезегинде Башкы прокуратура, Ички иштер министрлиги, Улуттук коопсуздук мамлекеттик комитети, Мамлекеттик күзөт кызматы жана Экономика жана финансы министрлигине караштуу Мамлекеттик бажы кызматы Кыргыз Республикасынын жарандарынын банктык эсептерин текшерүүнү токтото турушу керек. Ошондой эле ишкердик субъектилеринин жана инвесторлордун чарбалык ишине мыйзамсыз текшерүүлөрдү жүргүзүп жаткан кызматкерлерин аныктоо, бөгөт коюу жана тиешелүү жоопкерчиликке тартуу (кызматтан бошотуу жана жоопко тартууга чейин) жана башка тергөө кызматтарынын ишин активдештирүү алардын укуктук ишине тоскоолдук кылууга багытталган иш-аракеттер.

Вероника Малышева
Фото www