Пандемия учурунда БШКнын депутаттары өздөрүнө шаардык бюджеттен 3 миллион сомдон бөлүп алышкан
Кыргызстанда дагы бир каржы жаңжалы башталды. Буга борбордун мурдагы мэри Нариман Түлеев жаңы коронавирустук инфекциянын пандемиясы учурунда, бүткүл өлкөнүн калкы кыйынчылыктан араң чыгып атканда, Бишкек шаардык кеңешинин депутаттары 150 миллион сомду “бөлүп алды” деп айтканы болду. Башкача айтканда, ар бири 3,3 миллион сомдон тийген.
Фейсбуктагы өзүнүн баракчасында Elgezit.kgнин башкы редактору Семетей Аманбеков бул теманы Нариман Түлеевдин сөздөрүнө шилтеме жасап мындай деп жазган: «Пандемия учурунда Бишкек шаардык кеңешинин ар бир депутаты жарлык менен өзүнө 3 миллион сомдон бөлүп алды, шаардыктардын муктаждыктары үчүн ».
Vesti.kg сайтынын редакциясы бул теманы тактоону туура көрдү.
2020-жылга Бишкек шаарынын бюджетине депутаттардын чечими менен 10,05 млрд сом өлчөмүндө бекитилген, анын 5,2 млрд сому же 51,7% борбордук аппаратынын бюджетине . Калган акча төмөнкүдөй бөлүштүрүлөт:
Бензин сатып алуу, зыяндуу жумуштарда иштегендиги үчүн жана муниципалитеттин кызматкерлерине квартал сайын берилүүчү сыйлыктар сыяктуу чыгымдардын башка бөлүктөрүнүн арасында жарандык демилгелер пайда болот. Аларга бюджетте бир эле учурда 150 миллион сом каралгандыгы кызыктуу. Мындан тышкары, бул жарандык эмне демилге экендиги жөнүндө түшүндүрмө жок. Алгач аларды түрткү берүүчү гранттар менен чаташтырганбыз, бирок аларга өзүнчө категория бөлүнгөн экен.
Борбор калаанын биринчи вице-мэри Алмаз Бакетаев бул кандай акча экендигин жана аны эмнеге жумшоо пландаштырылып жаткандыгын ачык айтты. Пресс-конференцияда ал төмөнкүлөрдү билдирди:
"Жарандык демилгелерди ишке ашыруу үчүн бюджетке биринчи жолу болжол менен 150 миллион сом бөлүнгөн. Эми Бишкектиктер бюджеттин түзүлүшүнө катышып гана тим болбостон, инфраструктураны жакшыртууга багытталган кызмат көрсөтүүлөрдүн айрым түрлөрүн көрсөтүү боюнча БШКнын депутаттары аркылуу долбоорлорду демилгелей алышат. Бул каражаттардын аткарылышын депутаттар көзөмөлгө алышат".
Эмне үчүн көзөмөлдү борбордун мэриясына эмес, депутаттарга жүктөө чечими кабыл алынды, бул каражаттын эсебинен 2020-жылы чындыгында кандай демилгелер ишке ашканы белгисиз. Пандемия баштала электе эле шаардын бюджети бекитилген, аны эч ким алдын-ала айта алган эмес. Бирок эмне үчүн вирус борбор калаада жайылып кеткенден кийин, жарандык демилгелерге жумшалган каражат кайра каралбай калды? Түзөтүүлөр эки жолу киргизилгенине карабастан, акыркы жолу 2020-жылдын 30-июнунда болгон.
Башкача айтканда, кыргызстандыктар үйдө жумушсуз жана акчасыз отурган мезгилде, оорулардын саны күн сайын 200-300 адамга көбөйүп, казынада аларды дарылоого каражат жок болгон . Адамдар жакындары аман калышы үчүн акыркы акчаларын жумшашкан, бирок пандемия учурунда калк мамлекеттин эсебинен дарыланат деген мыйзам деңгээлинде бекитилген. Бюджетте каражат жок экендигин түшүнүп, пандемия учурунда кыргыз эли бийликтен үмүт кылбай өз алдынча чыгып кетишти.
Ошол учурда БШКнын депутаттары инфраструктураны оңдоп-түзөөгө жана жаңы балдар аянтчаларына 150 миллион сом бөлүп бергенин билишсе элдер кандай кабыл алышмак? Бул чыгымдар дагы деле болсо актуалдуубу? Баарынан кызыгы, жарандык демилгелерге бөлүнгөн сумманы Бишкек шаардык кеңешинин 27-чакырылышынын депутаттарынын санына (45 адам) бөлсө, ар бири үчүн болгону 3 миллион 333 миң сом алынат. Мындан жыйынтык чыгарсак болот, сыягы, акчаны кыскартуу жөнүндө сөз болгондо, борбордун мурунку мэри дал ушул акчаны билдирген.
Шаардын бюджеттик каражаттарын бөлүп кеткенби аны убакыт көрсөтөт. Жакынкы күндөрү БШК 2020-жылдагы бюджеттин аткарылышы жөнүндө отчет жарыялаш керек ал жерде бардык акча чыгымдары көрүнүп туруш керек. Кандай болгон күндө дагы, бул факт укук коргоо органдарынын көңүлүн бурууга арзый тургандыгы анык.
Кантсе да, эгерде мындай факт шаардык кеңеште, ал тургай кыргыз эли үчүн ушундай оор мезгилде болушу мүмкүн деп элестетсек, анда бул ишке тиешеси бар адамдар мыйзамда каралган эң катаал жазаны алышы керек.
Сүрөт www