Саясат таануучу социалдык жөлөкпулдарды жана пенсияларды жогорулатуу боюнча: Саясий эрк бул жерде көрсөтүлдү
Денис Бердаков быйыл республикада республикалык масштабдагы каражаттар табылганын белгиледи
Саясат таануучу Денис Бердаков президент Садыр Жапаров кол койгон "Жарандардын айрым категорияларына ай сайын берилүүчү социалдык жөлөкпулдардын өлчөмүн жогорулатуу жөнүндө" жана "Пенсиялардын базалык жана камсыздандыруу бөлүктөрүн индекстөө жөнүндө" жарлыктарга комментарий берди.
Эксперттин айтымында, пенсияларды индексациялоо мамлекеттен пенсионерлерге колдоо көрсөтүүдө маанилүү кадам болуп саналат.
"Бизде бир жарым жылдын ичинде эбегейсиз инфляция болду жана муну баары түшүнөт", - деп баса белгиледи ал. - Калктын жашоо деңгээли олуттуу түрдө төмөндөдү жана көбүнчө чет өлкөдөн көп өлчөмдө азык -түлүк сатып алуудан, ошондой эле кыргыз өкмөтүнө баш ийбеген жагдайлардан, доллардын өсүшүнөн улам. Буга ылайык, бизде 715 миң пенсионер болгон пенсионерлердин колдоосу социалдык саясаттын маанилүү элементи болуп саналат. Мамлекет башчы Эгемендүүлүк күнүнүн алдында бул көйгөйдү айтканы абдан маанилүү.
Министрлер кабинети биздин пенсионерлерге жашоо минимумунан төмөн маяна төлөнөрүн түшүнөт. Акча дайыма эле жетишпейт. Ал эми бул жерде саясий эрк көрсөтүлдү. Кийинки жылы пенсияны жогорулатуу үчүн 815 миллион сомдон ашык акча чогултулган. Эгерде схема коюлса, анда 4700 сом алгандарга кеминде 200 сом, ал эми көбүрөөк алгандарга 500 сом кошумча берилет. Албетте, бул калктын жашоо деңгээлин кескин жогорулатпайт, бирок региондордо бул бир нече килограмм ун жана бир -эки он нан. Негизи бул мамлекет көрсөтө турган жардам.
Анын үстүнө, өткөн жылдын аягында өлкө республикалык бюджеттин финансылык жактан кыйроо алдында тургандыгын эстен чыгарбашыбыз керек. Акча жок болчу. Жылдын ортосуна чейин абал оңдолду. Ал эми тогузунчу айда биз каражат табууга жетиштик жана республиканын көлөмүндө. Менимче, бул кандайдыр бир жол менен пенсионерлерди колдоо үчүн, эң башкысы реалдуу кадам.
Денис Бердаков ошондой эле Кыргызстандын бардык жаңы тарыхында социалдык төлөмдөрдү жогорулатуу чечими биринчи жолу кабыл алынганын белгиледи.
"Бүгүнкү күндө өлкөдө 106 миң социалдык төлөм алуучулар бар" деди ал. - Алар көп жылдар бою өскөн эмес, чынында. Азыр алардын өлчөмү 2000 сомдон баштап. Мүмкүнчүлүгү чектелген балдар, ВИЧ илдети жана церебралдык шал оорусуна чалдыккандар 4000 сом алышат. Бул күлкүлүү акча экени түшүнүктүү. 2010 -жылдан бери бир гана индексация болгон. Бул балдар олуттуу дарыланууга муктаж болгон социалдык аялуу топ. Алардын жөлөкпулдары азыр 50%га, кийинки жылдан тарта 100%га көтөрүлүп жатканы жакшы. Бул үчүн миллиарддаган сом талап кылынат. Жөлөк пулду эске алуу менен жыл сайын жалпысынан 4,5 миллиард сомдун тегерегинде талап кылынат. Бул дагы республикалык бюджеттен түздөн -түз келип жаткан олуттуу акча.
Бул жерде эч кандай саясий мотив жок экени көрүнүп турат, анткени бул адамдар добуш бербей жатышат. Аларга мамлекеттин олуттуу колдоосу гана керек. Эгерде алар 4000 - 8000 сом ала башташса, бул ансыз деле жакшы, жок дегенде тамак -ашка жетет. Ата -энелер аларды колдоп, тамактандырып же дарылай алышат. Бул олуттуу тарыхый кадам деп айтууга болбойт, бирок бул олуттуу жогорулоо. Ал Кыргызстандын жаңы тарыхында биринчи жолу кабыл алынды жана муну белгилей кетүү керек.
Сүрөт www