УКМКнын ардагери: диссиденттерге каршы күрөштө атайын кызмат кыргыз элинин үнүн тыңшабашы керек

Vesti.kg сайтына Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик органдардын ардагери Таалайбек Жумадылов Жогорку Кеңештин алдында УКМК кызматкерлери жарандардын телефондорун тыңшоого уруксат берген мыйзам долбоору 1-окууда кабыл алынганы тууралуу маалыматка комментарий берди.

Анын айтымында, кайсы гана цивилизациялуу мамлекет болбосун, атайын кызмат трансулуттук коркунучтарды алдын алуу үчүн телефон тыңшоо иштерин жүргүзөт, башкача айтканда, ачык жана тымызын иш ыкмаларын колдонот.

- Атайын күчтөрдүн жана каражаттардын категориясына иштин ачык жана жашыруун ыкмалары кирет, - деп түшүндүрдү Жумадылов. - үндүү ыкмалары процедуралык аракеттерге туура келет. Телефондорду тыңшоо, электрондук каттарды көзөмөлдөө, сырттан байкоо жүргүзүү – мунун баары тымызын ыкмаларга тиешелүү. Жогорудагы ыкмалар кандай максаттарда колдонулат деген суроо туулат. Эл аралык терроризм, диний-экстремисттик ишмердүүлүк, трансулуттук кылмыштуулук, баңги заттарды мыйзамсыз жүгүртүү, контрабанда жана жашыруун кылмыштардын башка түрлөрү сыяктуу глобалдык коркунучтарга каршы күрөшүү үчүн улуттук коопсуздук органдарына алдын алуу чараларын колдонуу боюнча оперативдүү-техникалык иш-чараларды жүргүзүү милдеттендирилген. Жашыруун ыкчам-издөө иш-чараларынын жүрүшүндө алынган бардык маалыматтар ачыкка чыкпоого тийиш.

Ошол эле учурда Жумадылов  жарандар – активисттер жана журналисттер менен күрөшүүдө тымызын иш ыкмалары колдонулбашы керектигин белгиледи.

- Бул жерде маселе максат коюуда, - деп белгиледи Жумадылов. - Жашыруун иш-чараларды өткөрүүнүн жүрүшүндө, жолдо каралоо мүнөздөгү маалыматтар келип калышы мүмкүн. Атайын кызмат кылмыш жолу менен алынган маалыматтарды ачыкка чыгарууга жана аны жеке же саясий максаттарда пайдаланууга укугу жок.

Мындан тышкары, Жумадыловдун айтымында, Башкы прокуратура УКМКнын атайын операцияларын өткөрүүнүн мыйзамдуулугун көзөмөлгө алышы керек.

Ал ортодо Vesti.kg сайты комментарий алуу үчүн да байланышка чыккан Конституциялык палатанын экс-судьясы Клара Сооронкулова Жумадыловдун Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет чалгын жана контрчалгын ишинин алкагында жашыруун иштерди жүргүзүүгө укуктуу деген пикирине кошулат. . Бирок ал мындай ыкмалар соттун кароосунан өтүшү керек деп эсептейт.

- Ыкчам-издөө ишинин жашыруун иш түрүндөгү өзүнүн нюанстары жана өзгөчөлүктөрү бар, - деп мойнуна алды Сооронкулова. - Бирок кийин соттун көзөмөлүнө мүмкүнчүлүк болушу керек. Маселе чечилгенден кийин бул маселе жабык соттук териштирүүдө каралышы керек. Бул УКМКнын кызматкерлеринин колун чечиши мүмкүн. Бирок де-факто тыңшоо соттун чечими жок эле жүргүзүлүп жатканын баары эле билет. Алар жөн эле мыйзамдаштырышты. Чындыгында мен эч кандай контрчалгын иштерин көргөн жокмун. Контр чалгындоо чет элдик тыңчылардын коркунучун аныктайт, чалгындоо өлкө жетекчилиги туура чечим кабыл алышы үчүн чет өлкөдөн маалымат чогултат. Бирок, кандай чечимдер кабыл алынып жатканын баамдап көрсөк, бул чөйрө эчак эле УКМКда көмүлгөн.

Элдос Казыбеков
Сүрөт www