Эл аралык уюмдардын Ысык-Көлдө 13 жаштагы кызды зордуктоо фактысы боюнча соттун өкүмүнө реакциясы
"Бул окуя зордуктоочулардын жазасыз калуусуна каршы күрөшүү керектиги жөнүндө кайгылуу эскертүү болуп калды."
Ысык-Көл облусунда 13 жаштагы кызды зордуктады деп айыпталуучунун акталышы жөнүндөгү чуулгандуу окуя БУУ Аялдар, ЮНИСЕФ жана БУУнун Адам укуктары бюросу сыяктуу айрым эл аралык уюмдардын тынчсыздануусун жаратты.
ЮНИСЕФ Кыргызстандагы биргелешкен долбоорлорду ишке ашырууга санкцияларды колдонобу? Уюм өзү тарабынан зомбулуктун курмандыктарын коргоо боюнча кандай чаралар көрүлүп жатат? Бул суроолорго ЮНИСЕФтин Кыргызстандагы байланыш бөлүмүнүн башчысы Мигель Матеос Муньес Vesti.kg сайтына берген маегинде жооп берди.
"13 жаштагы кыздын окуясы балдарга карата зомбулук жана сексуалдык зомбулук учурларында жазасыз калуу менен күрөшүү керектиги жөнүндө кайгылуу эскертүү болуп калды" деди Мюньос мырза. «Санкциялар ЮНИСЕФтин мандатына кирбейт жана биз бул кырдаалдан чыгуу жана бул өлкөдө ар бир баланын коопсуздугун сезүү үчүн мамлекеттик институттар жана жарандык коом менен биргеликте иш алып барабыз деп ишенебиз. ЮНИСЕФ Кыргызстанда 1994-жылдан бери өкмөттүн чакыруусу менен келип, 26 жылдан бери биз өлкөдөгү балдардын жыргалчылыгы үчүн иштеп келе жатабыз. Ушул жумада түзүлгөн кырдаал балдарды зордук-зомбулуктун бардык түрлөрүнөн коргоочу эффективдүү мекемелерди колдоо боюнча позициябызды гана бекемдейт.
Мигель Муньос ЮНИСЕФтин Кыргызстандагы ишмердүүлүгү жөнүндө кененирээк айтып берди.
- Башка нерселердин катарында, ЮНИСЕФ Балдар кодексин реформалоону денелик жаза жөнүндө жаңы берене менен, ошондой эле кылмыш-жаза мыйзамдарына балдарга карата сот адилеттигинин бардык катышуучуларынын адистештирилиши боюнча жаңы ченемдер менен толуктоолорду, сексуалдык зомбулук учурларында жазаны катаалдаштырууну улантууда; баланын жашын билүү боюнча эреженин жокко чыгарылышы, балдарга карата зомбулук учурларында элдешүүгө байланыштуу мунапыска жана кызматтан бошотууга тыюу салуу, деп түшүндүрдү ал. -Мындан тышкары, зомбулуктан же зордук-зомбулуктан жапа чеккен балдар үчүн 5 колдоо борбору түзүлүп, балдарга сексуалдык зомбулуктун алдын алуу боюнча материалдар түзүлдү.
Анын айтымында, уюм укуктук колдоо көрсөтөт, атап айтканда, балдар маселелеринде акысыз юридикалык жардам көрсөтүүгө адистешкен адвокаттарды даярдап жатат.
Буга чейин Тоң райондук соту 13 жаштагы кызды зордуктады деп айыпталып жаткан эки кишини актагандыгын эске сала кетели. Үчүнчү айыпталуучу "Зордуктоо" беренесинен "Он алты жашка чейинки адам менен сексуалдык мүнөздөгү аракеттер" деп классификацияланган. Ал 7,5 жылга эркинен ажыратылды. Кызды үч башка эркек киши зордуктаган. Бул окуя тууралуу ата-эне бир нече убакыттан кийин, кыздын кош бойлуу экендиги белгилүү болгондо билишкен.
Чечим коомчулуктун, айрым депутаттардын жана эл аралык коомчулуктун нааразычылыгын жаратты.
Акылай Батырбекова
Сүрөт www