Дыйкандар жер семирткичтерге жеңилдик үчүн канча төлөшөт?
Эксперт жарактуулук мөөнөтү өтүп кеткен жер семирткичтерди сатып алуучулар кандай тобокелчиликтерге туш болорун түшүндүрдү
Минералдык жер семирткичтердин эффективдуулугун сактоо учун башкы нерсе — аларды кургак жана туура жабдылган кампада сактоо. Мындай пикирин Vesti.kg сайтына КР Айыл чарба жана мелиорация министрлигинин химиялаштыруу жана өсүмдүктөрдү коргоо департаментинин экс-директору Жаныбек Дербишалиев, мөөнөтү өтүп кеткен жер семирткичтердин арзандатылган баада сатылып жатканына байланыштуу бөлүштү.
«Кыргызстанда жакшы жабдылган кампалар аз экенин эске алуу керек», - деди ал. - Складдарда сакталган жер семирткичтердин төмөнкү катмарларында жогорку басым пайда болот — аларга жогорку катмарлардын салмагы таасир этет. Убакыттын өтүшү менен цементтөө пайда болот, бул жер семирткичтердин сапатын төмөндөтөт. Мындан тышкары, минералдык жер семирткичтерди сактоо азоттун коромжу болушуна байланыштуу. Бул газ кычкылданат, суу менен реакцияга кирет, ошондой эле каптарды ачканда бууланып кетет. Жер семирткичтер жогорку басымда болгон учурда азоттун коромжусу гана көбөйөт.
Минералдык жер семирткичтерди сактоонун физикалык-химиялык өзгөчөлүктөрүнөн тышкары, Дербишалиев Vesti.kg сайтынын окурмандары менен минералдык жер семирткичтерди мамлекеттик арзандатуунун шарттарында сатып алуунун жана кампадагы калдыктарды сатуунун акылман тактикасы менен бөлүштү.
«Биздин шартта минералдык жер семирткичтерди алты ай сактагандан кийин андагы азот 34 проценттен 22—27 процентке чейин азаят, — деп улантты ал. - Эгерде кампа нымдуу болсо, анда абал курчуйт. Азыр бул жер семирткичтерди сатып алуу дыйкандар үчүн 50/50 абал. Эгерде арзандатуу менен сатылып алынган жер семирткичтерди колдонгондон кийин күтүлгөн эффект болбосо, сатуучулар сактоо шарттары сатып алуучулардын өздөрү тарабынан бузулганын айтышат. Бул жер семирткичтерди жазында азоттун курамын текшерүү үчүн лабораторияга жөнөткөндөн кийин сатып алуу туура болмок.
Тактап айтканда, 5-декабрда Айыл чарба министрлиги жарактуулук мөөнөтү өтүп кеткен минералдык жер семирткичтерди сатуу чечимин кабыл алганы белгилүү болду. Өсүмдүктөрдү химиялаштыруу жана коргоо бөлүмүнүн башчысы Дыйканбай Кенжебаев жарактуулук мөөнөтү өтүп кеткенине карабай селитраны колдонууга болоорун билдирди.
Александр Канунников
Сүрөт www