Депутат Асылбаеванын пикиринде ал сунуштаган интернетти көзөмөлдөөчү мыйзам сөз эркиндигин чектебейт

ЖК депутаты Гүлшат Асылбаева Кыргызстанга «Маалыматты манипуляциялоо жөнүндө» мыйзамынын зарылдыгын түшүндүрдү. Өз пикирин парламент мүчөсү социалдык тармактагы жеке баракчасында баяндаган.

«Маалыматтык мейкиндикте манипуляциялоо - маалыматты массалык таркатуунун жардамы менен коомчулуктун пикирин түзүүнүн бир ыкмасы, - деп белгиледи Асылбаева. - Долбоордо сөз манипуляциялоо - адамдарга маалыматты таасир этүү процесси жөнүндө жүрөт. Адам ошол аркылуу айлана-чөйрөдөгү чындык тууралуу көз караш түптөп, абалды баалай алат. Маалыматтык талааны колдонуу глобалдык масштабга өтүп, сапаттуу көп маалыматтын жоголушуна алып келет».

Депутат «дезинформация» түшүнүгүнө дагы аныктама берген.

«Дезинформация ушакты атайылап таратуу үчүн колдонулат жана PR-технологиялар боюнча адистер дезинформациялык билдирүүнүн таасирин калыс маалымат дагы азайта албай турганын далилдешкен, - деп жазган ал. - Маалыматты манипуляциялоодо көбүнчө «ишенимдүү булактарга» шилтеме жасашат - ал чынында барбы-жокпу эч ким билбейт».

Ошол эле маалда эл өкүлүнүн айтымында чыныгы маалыматты эл көңүлсүз кабыл алып, ал калк арасында тарабайт, ал эми төгүнгө чыгаруу жана жалган маалыматтын суу кечпестигин далилдөө жалпыга маалымдоо каражаттарынын көз жаздымында калып калат.

«Мына ошондуктан, терс маалыматтык таасир этүүнү азайтуу маселеси ортого чыккан, - деп тактаган Гүлшат Асылбаева. - Маалымат ого эле көп заманбап жашоодо адамдар көптөгөн сандагы манипуляциялоого дуушар болот. Маалыматтык гигиена сыяктуу жөнөкөй түшүнүк баарына эле тааныш эмес. Адамдарга чыпкадан өтпөгөн, көбүнчө эч кандай далили жок маалыматтын агымы туш тараптан жаайт.

Төгүнгө чыгаргыча көпчүлүк ишенет. Калп канчалык абийирсиз же акылга сыйгыс болгон сайын ага бөркүндө ишенгендердин саны да ошончо көп болот.

Маалыматтык талаадагы каалаган манипуляциялоо биринчи кезекте эмоцияга таасир этет. Эч ким сынга каршы эмес, бирок, эгерде сын болсо, ал конструктивдүү болууга тийиш. Калыс көз карашка ээ адам эч качан көшөгөнүн артына жашынып, купуя жалаа жаппайт.

Мыйзам сөз эркиндигине каршы эмес, тескерисинче ал маалыматтарды электен өткөрүп, жалгандарына жол бербейт.

Жыйынтыкта Гүлшат Асылбаева анын мыйзам долбоору жаңылыктар менен күрөшүүгө арналбаганын кошумчалаган. Анын пикиринде ал коомчулук менен маалыматтык мейкиндик ортосундагы ишенимди калыбына келтирүүгө керек имиш.

Эске салсак, буга чейин Vesti.kg депутат Гүлшат Асылбаева коомдук талкууга «Маалыматты манипуляциялоо жөнүндө» мыйзам долбоорун койгонун жазган. Анда эл өкүлү жарандарды тастыкталбаган маалыматтардан сактоо үчүн интернеттеги контентке көзөмөл киргизүүнү сунуштаган.

Фото www