"Президенттин Ооганстандагы кыргызстандыктардын коопсуздугун камсыздоо жөнүндөгү чечими абдан өз убагында болду"

Президент Садыр Жапаровдун Ооганстандагы кыргызстандыктардын коопсуздугун камсыздоо чечими өз убагында кабыл алынды. Мындай пикир менен саясат таануучу Шерадил Бактыгулов бөлүштү.

«Кыргызстандын жарандары Батыш өлкөлөрүнүн жарандарынан айырмаланып, Ооганстандагы согуштук аракеттерге жана согуштук аракеттерге катышкан эмес. Кыргызстандын жарандары соода менен алектенишет, бизнес -долбоорлорду ишке ашырышат. Келишим боюнча кээ бир жарандар учкуч, учуу механик, ж.б. кесиптерде иштеп келишкен. Ошондуктан, алгачкы этаптарда талиптер Кыргызстанды же Кыргызстандын жарандарын душман мамлекет катары эсептебегендиктен, коопсуздукту камсыз кылуу маселеси көтөрүлгөн эмес », - деди ал.

Эксперттин айтымында, биздин жарандар үчүн коркунуч биринчи кезекте Ооганстанда жайгашкан тыюу салынган эл аралык террористтик уюмдарда. Мындан тышкары, баш -аламандык атмосферасында талап -тоноо кыймылдары, бизнести тартып алуу же кандайдыр бир зыян келтирүү аракеттери ж.б. болушу ыктымал.

«Ошондуктан, борбордук мамлекеттик органдар, коомдук укук коргоо органдары иштебеген шартта, Кыргызстандын жарандарынын куткарылышы биздин жалпы көйгөйүбүзгө айланат. Чынында эле, дипломатиялык каналдар аркылуу, коммерциялык каналдар аркылуу Кыргызстандын жарандарын эвакуациялоо боюнча иштерди жүргүзүү зарыл. Муну ишке ашыруу толук мүмкүн. Эгерде кимдир бирөө өлкөнүн түштүк бөлүгүндө болсо, анда эгерде Иран, Пакистан, Өзбекстан же Түркмөнстан менен сүйлөшүүлөрдү жүргүзүүгө мүмкүн болсо Кабул аэропорту аркылуу же чек аралар аркылуу гана.

Ошол эле учурда, кырдаал өтө олуттуу экенин белгилей кетүү керек, бирок ошого карабастан, Кыргызстан буга чейин эле Кыргызстандын жогорку окуу жайларында окуган Афганистандын жарандарына эч кандай чектөөсүз виза берүү демилгесин билдирип келген, мындан сырткары Кыргызстанда билим алууну каалаган афгандык жарштарга 500 кирүү визасын бере алат. Тилекке каршы, биз гранттык каражаттарды бере албайбыз, бирок, ошентсе да, эл аралык уюмдардын жардамы менен БУУнун Качкындар боюнча Жогорку Комиссарынын Аппараты мындай афган жаштарынын билим алуусу, тамак -ашы жана жатаканасы менен камсыз кылуу принципиалдуу түрдө мүмкүн ”, - деп баса белгиледи Бактыгулов.

Мындан тышкары, ал Кыргызстандын Ооганстандагы элчилигин тажрыйбалуу коопсуздук кызматкери жана дипломат Мирослав Ниязов жетектээрин, ал буга чейин Кыргызстандын Тажикстандагы элчиси, Коопсуздук кеңешинин катчысы, УКМКнын төрагасынын орун басары болуп иштегенин кошумчалады.

«Азыр Кыргызстандын Кабулдагы элчилиги тарабынан аткарылып жаткан иштер абдан олуттуу жана мактоого татыктуу, анткени ал жерде адамдар өзүн-өзү пиар кылуу менен алектенбейт, бирок күнүмдүк оор жумуштарды чындап эле өтө оор шарттарда аткарышат. Биз Ооганстанда уюлдук байланыш үзгүлтүккө учураганын, интернет байланышын камсыз кылуу кыйын экенин, эл аралык жана чет өлкөлүк уюмдар менен түзүлгөн келишимдерди кошкондо Ооганстанда иштеген бардык жарандарыбызды табуу кыйын экенин түшүнөбүз. Ошондуктан, бул Афганистанда жашап жана иштеп жаткан чет мамлекеттердин жарандык персоналынын коопсуздугун камсыз кылуу схемалары биринчи планга чыккан өтө татаал жана чоң суроо.

Ошентсе да,кадамдар мурдатан эле иштелип чыккан жана белгилүү.  Албетте, жергиликтүү калк менен достук байланыштар да бар. Андыктан биз Ооганстандагы жарандарыбызда бардыгы жайында болооруна ишенишибиз керек ”, - деп жыйынтыктады эксперт.

Сүрөт www