Мамлекеттик кызматкерлердин эмгек акысын жана пенсиясын 50%га көтөрүү, жакырчылыкты 20%ке чейин кыскартуу. КРнын 2026-жылга чейин өнүктүрүүнүн Улуттук программасы дагы эмнени убада кылат?

Президенттин 2021-жылдын 12-октябрындагы жарлыгы менен бекитилген Кыргыз Республикасын 2026-жылга чейин өнүктүрүүнүн Улуттук программасын ишке ашыруу боюнча министрлер кабинетинин иш-чаралар планы бекитилди. Тиешелүү чечимге министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаров кол койду.

2021-жылдын 13-декабрында жарандык коомдун өкүлдөрү менен Иш-чаралар планынын долбоорун коомдук талкуулоо болуп өттү.

Улуттук программанын максаттары

Улуттук программаны ишке ашыруу экономикалык, социалдык жана экологиялык көрсөткүчтөрдү, ошондой эле эл аралык рейтингдерди камтыган 12 максаттуу көрсөткүчкө жетишүүгө багытталган.

Негизги максаттардын бири болуп төмөнкүлөр саналат: реалдуу экономикалык өсүштүн жылдык темпин орточо 5% деңгээлинде камсыз кылуу;

жан башына ИДПны кеминде 1500 долларга жетүү;

жумушсуздуктун деңгээлин 5%ке чейин төмөндөтүү;

калктын жакырчылык деңгээлин 20% деңгээлине чейин төмөндөтүү.

Иш-чаралар планынын негизги багыттары

Иш-чаралар планы артыкчылыктуу багыттар боюнча 853 иш-чарадан турат (антикризистик чаралар, башкарууну реформалоо, өнүктүрүү үчүн чөйрөнү түзүү, артыкчылыктуу секторлорду өнүктүрүү, жашыл экономиканы өнүктүрүү, социалдык өнүгүү, тышкы саясат жана улуттук коопсуздук, шаарды модернизациялоо жана климаттын өзгөрүшү).

Экономикалык активдүүлүктү калыбына келтирүү жана ишкерлерди колдоо боюнча биринчи кезектеги чаралар көрүлүүдө.

Ишкердикти өнүктүрүүгө колдоо көрсөтүү максатында Иш-чаралар планы төмөнкүлөрдү камтыйт:
ар кандай чөйрөлөрдө МЖӨ долбоорлорун ишке ашыруу;
электрондук коммерцияны өнүктүрүү үчүн экосистеманы түзүү;

экспортту колдоо жана илгерилетүү үчүн шарттарды түзүү.

Бизнести колдоо үчүн “Өнүгүү үчүн капитал” бизнести жеңилдетилген кредиттөө боюнча мамлекеттик программа иштелип чыгат. Улуттук маанидеги экономикалык долбоорлорду каржылоо максатында Кыргыз Республикасынын Өнүктүрүү банкы түзүлөт, ошондой эле өзбек-кыргыз өнүктүрүү фонду жана Венгрия-кыргыз өнүктүрүү фонду ишке кирет.

Ошондой эле, бир катар чакан жана орто бизнести ишке киргизүү жана кошумча жумушчу орундарды түзүүчү логистикалык борборлорду түзүү пландаштырылууда. Мындан тышкары, Планда өлкөнүн экономикалык жана азык-түлүк коопсуздугун камсыз кылуу, жерге жайгаштырууну модернизациялоо жана жаңы жерлерди айыл чарба жүгүртүүсүнө киргизүүгө мамлекеттик колдоо көрсөтүү чаралары каралган.

Фискалдык реформа

Салыктык жол-жоболорду толук автоматташтыруу (фискалдаштыруу) аяктайт, бул салык салуу базасын кеңейтет жана ошого жараша бюджеттин кирешелерин көбөйтөт. Жалпысынан бул консолидацияланган бюджеттин ресурстук бөлүгүнүн көрсөткүчүн 2022-жылы 400 миллиард сом деңгээлине жеткирүүгө чоң салым кошот.

Энергетиканы өнүктүрүү

Республикада жаңы генерациялоочу кубаттуулуктарды (Сары-Жаз ГЭС каскадын куруу; Чаткал ГЭС каскады; Ала-Бука ГЭС каскады; Куланак ГЭСи; Кара-Буура ГЭСи) куруу боюнча биринчи кезектеги чараларды ишке ашыруу пландаштырылууда.

Перспективдүү ГЭСтерди (Камбар-Ата ГЭС-1, Жогорку Нарын ГЭС каскады, Суусамыр-Көкөмерен ГЭС каскады, Казарман) куруунун артыкчылыктуулугун жана натыйжалуулугун эске алуу менен Нарын дарыясынын бассейнинин гидроэнергетикалык потенциалын ачуу боюнча чаралар көрүлөт. ГЭС каскады жана башкалар).

ГЭСтин иштеп жаткан кубаттуулуктарын реконструкциялоо жана модернизациялоо (бардык төрт гидроагрегатты алмаштыруу, Токтогул ГЭСинин дарбазасын оңдоо; Үч-Коргон ГЭСинин негизги жана көмөкчү жабдууларын реконструкциялоо; негизги кубаттуулукту алмаштыруу) ишке ашырылат. Ат-Башы ГЭСинин жабдуулары, Камбар-Ата ГЭС-2нин экинчи гидроагрегаты ишке киргизилди.
Чакан жана орто өндүрүүчүлөрдөн өз ара жагымдуу тарифтер жана шарттарда электр энергиясын кепилденген мамлекеттик сатып алуу менен энергиянын кайра жаралуучу булактарынын (ЭКБ) объекттерин долбоорлоо, өнүктүрүү жана ишке киргизүү боюнча долбоорлорду даярдоо процесси башталат.
Тоо кендерин иштетүү

Тоо-кен тармагында пайдалуу кендерди иштетүү боюнча ири долбоорлор ишке ашырылат, анын ичинде иштеп жаткан кендерди (Терек, Тереккан, Перевальное жана башкалар) натыйжалуу иштетүү, бир катар кендерди (Андаш, Талды-Булак, Тоголок, Чаарат жана башка) ишке киргизүү каралган. башкалар), «Улуу көчмөндөрдүн мурасы» Улуттук холдинг компаниясы» ААКнын ишке киргизилиши. Ошол эле учурда бардык деңгээлдеги бюджеттерге, анын ичинде санариптик платформалар аркылуу региондорду өнүктүрүү фонддоруна финансылык ресурстарды бөлүштүрүүдө ачык-айкындуулук камсыз кылынат.

Жеңил өнөр жайын өнүктүрүү

Жеңил өнөр жай продукциясын өнүктүрүү жана атаандаштыкка жөндөмдүүлүк үчүн шарттар түзүлөт. Ошентип, сапаттуу уюштуруу он миңдеген жумушчу орундарын түзүүгө жана өнүгүүнүн жаңы масштабына өтүүгө мүмкүндүк берүүчү ири долбоорлорду ишке ашырууга көмөк көрсөтүлөт (Silk Way индустриалдык паркынын долбоорун ишке ашыруу, «Кыргыз Текстиль ЛТД» өнөр жай ишканаларын куруу. парк). Мамлекеттик колдоо менен ири кластердик өндүрүштөр (Текстил Транс жана башкалар) ишке киргизилет.

Транспортту өнүктүрүү

Алдыдагы беш жылдыкта «Кытай-Кыргызстан-Өзбекстан темир жолу» стратегиялык долбоорунун курулушун баштоо боюнча иштер жүргүзүлөт.
Мындан тышкары, Планда Балыкчы-Кочкор-Кара-Кече темир жолун куруу долбоорун ишке ашырууну, Түндүк-Түштүк альтернативдик автожолунун долбоорлорун курууну аяктоо, ошондой эле Ысык-Көл тегеренме жол.

“Жашыл” экономиканы өнүктүрүү

Иш-чаралар планы улуттук деңгээлде аныкталган чегерүүлөрдүн алкагында Кыргыз Республикасынын милдеттенмелерине ылайык чараларды көрөт (Климаттын өзгөрүшү боюнча БУУнун алкактык конвенциясынын алкагында). Жашыл климаттык фонд менен адаптациялоо долбоорлору боюнча кызматташууну андан ары кеңейтүү улантылат. Климаттын өзгөрүшүнүн кесепеттерин жумшартуу жана мөңгүлөрдү сактоо максатында токой өсүмдүктөрүн отургузууну жылына 12 миллион даана көчөт материалына чейин көбөйтүү пландаштырылууда.

“Жашыл” экономиканын принциптерин киргизүү “жашыл” каржылоо инструменттерин киргизүү, атап айтканда “Жашыл” финансылык корпорацияны түзүү аркылуу стимулдалат.

Атмосферага эмиссияларды азайтуу боюнча иш-чаралардын алкагында ЕЭК менен жаңы электромобилдерди ташып келүүнү бажы алымдары жок 2025-жылга чейин узартуу маселеси иштелип чыгат, ошондой эле импорттолуучу электр заряддоо станциялары жана алардын тетиктери үчүн КНСтен бошотуу каралат. . Күйүүчү майга кеткен чыгымды азайтуу максатында мамлекеттик автопаркты электромобилдерге өткөрүү программасы иштелип чыгат.

Санариптештирүү

Жаңы зымсыз системаларды өнүктүрүү, Кыргызстандын жетүүгө кыйын, калкы аз калктуу конуштарын интернетке кирүү менен камсыз кылуу, мамлекеттик органдарда жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарында бизнес-процесстерди автоматташтыруу, мамлекеттик жана муниципалдык кызматтарды санариптештирүү, «Акылдуу шаар» долбоорун ишке киргизүү, өтүү мамлекеттик органдар электрондук документ жүгүртүүгө жана башка.

Бюджеттик мекемелердин кызматкерлерине эмгек акы төлөө шарттарын жакшыртуу, пенсионерлерди жана пособиелерди колдоо

Иш-чаралар планы төмөнкүлөрдү карайт:

бюджеттик сектордун кызматкерлеринин эмгек акысын 2022-жылы 50%, андан кийин жыл сайын 20% жогорулатуу;

пенсияларды жана пособиелерди 50 процентке жогорулатуу.

Өлкөнүн экономикалык өнүгүүсүн калыбына келтирүү үчүн шарттарды түзүү боюнча долбоорлорду жана иш-чараларды ишке ашырууну эске алуунун негизинде 2022-жылга экономиканын өсүшү 6,5% деңгээлинде болжолдонууда.

Эл чарбасын чыңдоого багытталган чараларды ишке ашыруу билим берүүнү, саламаттыкты сактоону өнүктүрүүнүн, пенсия менен камсыз кылууну жакшыртуунун, инвалиддерге кам көрүүнүн, ошондой эле башка мамлекеттик милдеттенмелерди аткаруунун социалдык программаларын кеңейтүү үчүн шарттарды түзөт.

Коронавирустук пандемияга каршы натыйжалуу күрөшүү максатында калкты эмдөөнү уюштуруу жана өткөрүү иштери улантылат.
Иш-чаралар планын ийгиликтүү ишке ашыруу Кыргыз Республикасын 2026-жылга чейин өнүктүрүүнүн Улуттук программасында белгиленген көрсөткүчтөргө жетишүүнү камсыз кылат.

Кабинеттин басма сөз кызматы

Фото www