Каныбек Осмоналиев: Бир кезде баарын сатканды үйрөнгөнбүз. Азыр илимий даражалар аукциондогудай болуп калды
Профессор Кыргызстанда байланышсыз, таанышсыз илимий наамдарды алуу мүмкүн эмес деп нааразы болду
Кыргызстанда илимдин жүздөгөн докторлору, миңдеген кандидаттары жана эмгек сиңирген өндүрүш кызматкерлери, экономисттер, юристтер чоң армиясы бар экендиги белгилүү. Бирок, мындай таасирдүү интеллектуалдык капиталга ээ өлкөнүн экономикалык өнүгүү деңгээли, жумшак айтканда, көп нерсени күтүүнү каалайт. Көйгөй эмнеде?
Vesti.kg сайты ушул теманын алкагында мурдагы билим берүү министри, Жогорку Кеңештин экс-депутаты, профессор Каныбек Осмоналиев менен маектешти. Ал кыргызстандыктар баарын, анын ичинде илимий даражаларды да сатууга үйрөнүп калганын өкүнүч менен белгиледи.
«Тилекке каршы, Кыргызстандын аймагынан көптөгөн таланттуу окумуштуулар, инженерлер, мугалимдер, дарыгерлер кетип калышты», - деп нааразы болду профессор. «Бул мамлекет үчүн трагедия. Теориялык жактан илимпоздордун саны кыскарышы керек болчу, бирок чындыгында алар көп. Бир жолу баарын сатканды үйрөндүк. Азыр илимий даражалар аукциондогудай болуп калды. Бизге Казакстандан докторлук диссертациясын “коргоо үчүн” келишет.
Мындан тышкары, илимпоз илимий наамдарды ыйгаруу маселесине өзүнчө токтолду, аны байланышсыз жана таанышсыз алуу өтө кыйын.
— Доцент, профессор, мүчө-корреспондент жана академик сыяктуу илимий наамдарды ыйгаруу боюнча атайын маек болду, — деп баса белгиледи Осмоналиев. - Бул регалияларды таанышсыз, жолдоштуксуз алуу кыйын. Диссертациялык кеңеш эмнени кааласа ошону кылат. Окумуштуулар экономикага жараксыз иштерди жазып, илимий даража, наамдарды алышат. Мунун баары антисоциалдык.
Ал ортодо экс-билим министри тармактык наамдарды ыйгарууну жокко чыгарууну сунуштады - Эмгек сиңирген экономист, юрист жана өндүрүш кызматкери.
«Экономиканын кейиштүү абалында кантип эмгек сиңирген экономист наамын ыйгарып жатасың», - деп нааразы болду мурдагы эл депутаты. - Заводдорду курбайбыз, өндүрүш жок, бирок өндүрүштө эмгек сиңирген кызматкерлер бар. Эл аралык келишимдерди даярдоо үчүн чет өлкөлүк юристтерди тартабыз. Ал эми бул көрүнүктүү юристтердин чоң армиясынын катышуусунда. 2010-жылы тармакка эмгек сиңирген ишмерлердин наамдарын берүүгө тыюу салынган. Бирок кийинчерээк А.Атамбаев аларды өздөштүрүү иштерин кайра улантып, ошондон бери уланууда. Буга чейин аларга эл мугалими деген наам берилген. Бирок азыр алар берилбейт. Сыягы, «продукцияга» суроо-талап жок. Белгилүү болгондой, мугалимдер бай адамдар эмес.
Ислам Жолдошов
сүрөт www