Саясат таануучу: Эмгек миграциясы Кыргызстандын мойнуна илинүүчү илмек
Аркадий Гладилов эмгек кулчулугунан куткаруунун жалгыз жолу бул өлкөдө жумуш орундарын түзүү деп эсептейт
Эмгек, социалдык коргоо жана миграция министрлигинин Кыргызстандын 117 жараны Түштүк Кореяга эмгек миграциясына кеткени тууралуу маалыматы коомчулукта терс пикирлерди жаратты.
Ал арада саясий эксперт Аркадий Гладилов Vesti.kg сайтына берген маегинде эмгек миграциясы Кыргызстан үчүн трагедия экенин белгиледи.
«Мен ар дайым эмгек миграциясы өлкөнүн мойнуна илинүүчү жип экенин айтып келем», - деди Гладилов. - Муну менен сыймыктана албайсың. Ооба, биздин жумушчу күчүбүз чет өлкөдө керек. А биз болсо алар өз мекенине миллиарддарды которуп жатканына сүйүнөбүз. Бул жерде адамды эрезеге жеткирип, тарбиялоо үчүн мамлекет канча каражат жумшаганы эсепке алынган эмес. Кайсы бир экономисттен эсептеп бергиле десең, анын эсеби анчалык кызгылтым болбойт. Дагы бир жагдай, эмгек мигранттары карыганда пенсия менен камсыз болобу?
Гладилов ошондой эле мигранттар укуктук сабатсыздыктан улам эмгек кулчулугуна түшүп жатат деп эсептейт.
«Биздин жарандарыбыз укуктук сабатсыздыктан кулчулукка кабылууда», - деп улантты ал. — Мен Орусияда миграциялык структурада иштеп, көптү көрдүм. Жергиликтүү тургундар эле эмес, биздин «куу» атуулдарыбыз да өз мекендештеринин эсебинен бөтөн жерде байыганга аракет кылып жатышат. Мектепти жаңы бүтүп, орус тилин жакшы билбеген жигиттерге эмне дейбиз. Бир жолу биз эксперимент жүргүздүк: КРСУнун юридикалык факультетинин студенттери өз укуктарын элементардык түрдө билишпейт. Башкалар жөнүндө эмне айтууга болот? Бизде коомдук уюмдардын эбегейсиз зор армиясы бар, алар калкты укуктук маселелер боюнча коргойт. Алардын ишинин натыйжалары кайда?
Кошумчалай кетсек, эксперт Кыргызстанда мамлекет жумуш орундарын түзө баштамайынча, эмгек кулчулугунун маселелери чечилбейт деп ишенет.
«Өз өлкөңдө жумуш орундарын түзүү менен гана жарандарды эмгек кулчулугунан коргой аласың», - деп ишенет Гладилов. «Башка мамлекет дайыма бөтөн жер. Атүгүл мен – улутум орус – Россияда толук корголгонумду сезген эмесмин. Демек, кантип кайра калыбына келтирип, жаңы өнөр жай өндүрүшүн түзүүнү ойлонушубуз керек. Ал эми КР эмгек мигранттарын кайсы өлкөгө жөнөтүү тууралуу эмес.
Ислам Жолдошов
сүрөт www