Тигран Кеосаян Казакстанды эмне деп коркутту?

Өткөн жумада РК социалдык тармактары орусиялык режиссеру жана тележурналисти Тигран Кеосаянын чуулгандуу билдирүүсүн кызуу талкуулашты. Популярдуу алып баруучу Казакстандагы Жеңиш күнүнө карата аскердик парадды жокко чыгарууну кескин сынга алып, "казак боордошторуна" "Украинадагы окуяларды карап" жана согушта бир тарапты, Орусия тарабын колдоону сунуштап, түздөн-түз коркутуу басымын жасаган.

“Мындан ары да куулук уланса (жумшартып которгондо), ал үчүн эч нерсе болбойт деп ойлобоңуздар. Дүйнө өзгөрдү. Баары өзгөрдү. Поезд кетип жатат, силер дагы учкашууга жетишесиңер”,-деген ал өзүнүн видео кайрылуусунда.

Эгер Кеосаяндын билдирүүсү казакстандык коомду этностор аралык негизде бөлүп-жарууга багытталган болсо, анда бул ишке ашкан жок деп билдирет коңшу өлкөнүн ММКлары. Казакстандыктар улутуна жана саясий позициясына карабастан, Кеосаяндын кайрылуусуна байланыштуу каршы ойлорун бирдиктүү билдиришкен. Көпчүлүк жарандар, блогерлер, журналисттер, музыканттар, коомдук ишмерлер, армяндар, казактар, орустар, корейлер, (бул тизме көпкө чейин улана берет), мындай дооматтарга жол берилбеши керек деген пикирде.

Казакстандагы армян диаспорасынын өкүлдөрү дагы анын мындай коркутуусу туура эмес экендигин ачык-айкын билдиришти.

— Урматтуу казакстандыктар, биздин жердештер, парадга карата Казакстанга карата сүйлөгөн бул адам бизди, айрыкча армяндарды абдан катуу уяткарганын айткым келет, - деп баса белгиледи "Бари" маданий борборунун жетекчисинин орун басары Арман Манукян.

"Бари" армян диаспорасынын төрагасы Норик Магламян, Кеосаянга болгон нааразычылыгын жана казакстандык армяндарды өз элинин айрым адамдары менен чаташтырбоону суранарын айтты:

– Кечирим сураңыз. Эгер сиз кечирим сурабасаңыз, анда биз сиз үчүн кечирим сурайбыз. Сизде кайраттуулук жетишпейт, сыягы, кечирим сураңыз. Казак элине тийбегиле. Казактардын тарбиясы жетиштүү болгондуктан, алар сенин бетиңе түкүрбөйт, бирок армяндар чачыңды оңдоп беришет (ор.:поправят причёску), Кеосаян.

Казакстандык орустар чагымчыл билдирүүлөргө көңүл бурбоого чакырышты.

- Биз, казактар, ага жооп кайтарышыбыз үчүн, бул Кеосаян деген ким?,-деген суроону өзүнүн баракчамына белгилүү блоггер жана журналист Алексей Алексеев жазган. - Үйгө барасың, ит үрөт, жооп катары үрбөйсүң, төрткө турбайсың, жөнгана жолуңду улантасың. Үй-бүлө сени күтөт…

Этникалык казактар тарабынан Кеосаянга койлорду союуга алып баруучу "провокатор Теке" деген псевдоним бекилди. Белгилүү музыкант Ереш Шакеев бул боюнча жадакалса гитарада композиция аткарган.

Кеосаянды “Нон-грат персонасы” деп жарыялоого даяр экендигин билдирген казакстандык ТИМдин билдирүүсү нааразычылыктын квинтэссенциясы болду.

- Ал Казакстанга киргизилбей турган адамдардын тизмесине кошулат деп ишенем, — деп расмий түрдө тышкы иштер министрлигинин басма сөз катчысы Айбек Смадияров ММКга билдирди.

Эгерде Кеосаяндын максаты эки өлкөнүн мамилелерине каршы багытталса, анда ал максатына жеткен жок.

– Балким, анын билдирүүсү аз коомчулуктун жана кандайдыр бир саясий мекеменин бир бөлүгүнүн көз карашын чагылдырат, - деп түшүндүрдү Смадияров, - бирок биздин өлкөлөрдүн ортосундагы кызматташтыктын духуна жана мазмунуна жана мамлекет башчыларынын деңгээлиндеги келишимдерге эч кандай дал келбейт.

ПИЛОРАМА ПРОГРАММАСЫ

Алгач, Тигран Кеосаян деген ким? Башкысы, белгилүү советтик кинорежиссер жана сценарист Эдмонд Кеосяндын уулу жана RT башчысы Маргарита Симоняндын күйөөсү.  Ал өзү теле алып баруучу жана журналист экенин билишет. Таланттуу? Албетте! Кесипкөй? Суроо эмес! Ошондой эле-ал саясий жана маалыматтык рыноктун конъюнктурасын сезимтал сезген адам.

90-жылдары Кеосаян Ак үйдүн «атылышын» жактырып жана ошол кездеги РФ президенти Борис Ельциндин "Добуш бер же уттурасың!» деген шайлоо алдындагы агитациясында активдүү катышкан. Көрүүчүлөрдүн ошол учурда эмнени эңсегенине жараша кылмыш жана мелодрамалык комедияларды, "эркекче" боевик кино-сериалдарды тарткан. Алып баруучунун амплуасы да кеңири жана ар түрдүү. “Жолборс Кеосян менен кеч" деген акылдуу программадан тартып, жылдыздардын жашоосунан ушактарды жана "эл аралык пилорама", "Камеди Клаб" жана "Шарли Эбдо" сыяктуу программаларды да тарткан.

Суроо пайда болот, ал эми тез секирүүнү билген Кеосаян сыяктуу адис жана кесипкөй адам хайпты мындай шектүү темада кармоого эмне үчүн муктаж болгон? Анын мындай кадамына эмне түрткү болгону казак интернет колдонуучу коомуна аябай кызык. Талаш-тартыш жараткан чуулгандуу тема болду. Кеосаян казакстандыктарга карата суроолорду жана дооматтарды жаратуудан мурун, мындай кесипкөй журналист Казакстанда аскердик параддар 2018-жылдан бери, анын ичинде 9-майда дагы өткөрүлө электигин билбей кое алган жок (буга чейин, эмнегедир, бул эч кимди кызыктырган эмес).

“Бул Кеосаяндын видео-кайрылуусу Казакстанды коркутуу эмес, таптакыр башка аудиторияга, ички аудиторияга багытталган. Ал эми конкреттүү болсо, анда ал радикалдуу көз караштагы белгилүү бир катмарга арналган, бирок тилекке каршы, аны баары түшүнбөйт. Адепсиз сөздөрдү колдонуп, "эл аралык пилораманын" расисттик тамашаларын кубаныч менен кабыл алууга даяр болгондор мындай агрессияны да талдап отурбайт. Чындыгында, ким үчүн Кеосаян мырза өз убагында жана акылдуу "кечелерин" адепсиз шоуга алмаштырганы маалым да”,-деп РК ММКлары билдирет.

Мындай кемсинткен сөздөр бир жагынан РФнын Казакстандын көз алдында чет өлкөлүк дос жана өнөктөш катары беделине зыян келтирип, эл аралык араздашууга үгүттөйт. Тигран Эдмонович сыяктуу көп тажрыйбалуу медиа адиси мындай кырдаалды түшүнбөгөнү күмөн жаратат.

Фото www